Encyklopedia pszczelarska

Encyklopedia jest już dostępna w wersji on-line

Polska, podobnie jak większość krajów Europy Zachodniej, jest krajem gęsto zaludnionym i stosunkowo silnie napszczelonym (liczba rodzin pszczelich/km2). Sprzyja to rozwojowi pszczelarstwa amatorskiego. Ten sposób użytkowania pszczół był, jest i będzie dominujący w Europie. Pszczelarstwo bowiem, poza możliwością uzyskiwania dodatkowego dochodu i zasilania budżetu rodzinnego, fascynuje wielu ludzi z powodu egzotyki samych pszczół. Interesująca biologia i zachowanie się pszczół żyjących w idealnym społeczeństwie, bogata historia pszczelarstwa i jego kulturotwórcze znaczenie, lokalizacja pasiek w terenach czystych przyrodniczo, w oddaleniu od rejonów silnie zurbanizowanych, zawsze będzie miało swoich miłośników.

Opracowanie Encyklopedii pszczelarskiej dedykujemy tym wszystkim, którzy chcieliby gruntownie zapoznać się z najnowszą wiedzą pszczelarską. Pszczelarze w Polsce otrzymują od 2005 roku pomoc z UE i budżetu państwa (po 50%) poprzez Krajowy Program Wsparcia Pszczelarstwa. W odróżnieniu od innych strukturalnych funduszy unijnych z pomocy tej mogą skorzystać wszyscy pszczelarze, nawet posiadający kilka rodzin pszczelich, jak i osoby dopiero zamierzające zostać pszczelarzami (np. w zakresie szkoleń, zakupu rodzin i wymiany matek). Spowodowało to znaczne ożywienie wśród pszczelarzy, a tym samym zapotrzebowanie na nowoczesną literaturę pszczelarską.

Sytuacja pszczelarstwa w kraju uległa istotnym zmianom. Obserwuje się coraz większe zainteresowanie użytkowaniem pszczół, szczególnie wśród doświadczonych pszczelarzy. Powstaje wiele pasiek z nowocześnie wyposażonym zapleczem, dostosowanym do najnowszych wymogów w zakresie higieny produktów pszczelich. Pasieki takie stają się wysoko wyspecjalizowane i  kierunkowane najczęściej na wąski zakres produkcji pasiecznej.

Wydana przed 25 laty po raz pierwszy w kraju Encyklopedia pszczelarska cieszyła się ogromnym zainteresowaniem i szybko wyczerpany został cały jej nakład. Wobec rosnącego zainteresowania najnowszą wiedzą pszczelarską niezbędne stało się ponowne jej wydanie, a dynamiczny rozwój nauki wymusił konieczność opracowania Encyklopedii pszczelarskiej od podstaw. Do nowego opracowania dzieła zaproszeni zostali najwybitniejsi polscy specjaliści z zakresu pszczelnictwa. Wśród 23 Autorów haseł Encyklopedii pszczelarskiej jest aż 22 samodzielnych pracowników naukowych, w tym 12 profesorów tytularnych i 9 profesorów nadzwyczajnych. Autorzy wywodzą się z 14 ośrodków akademickich oraz Oddziału Pszczelnictwa Instytutu Ogrodnictwa w Puławach. Autorzy zawarli w poszczególnych hasłach swoje wieloletnie doświadczenie, poparte najnowszymi osiągnięciami literatury fachowej. W opracowaniu wykorzystano także hasła z zakresu historii pszczelarstwa opracowane przez Romualda Żukowskiego w poprzednim wydaniu Encyklopedii... z 1989 roku. Nie wymagały one bowiem korekt czy uzupełnień, gdyż zostały napisane niezwykle wnikliwie. Encyklopedia pszczelarska zawiera zbiór i wyjaśnienie znaczenia wielu pojęć stosowanych w pszczelarstwie i pokrewnych dziedzinach nauki i gospodarki. Obejmuje wiadomości z zakresu biologii, anatomii, genetyki i hodowli pszczół, historii i ekonomiki pszczelarstwa, botaniki pszczelarskiej, gospodarki i sprzętu pasiecznego, chorób i szkodników pszczół oraz sposobów ich zwalczania, a także na temat owadów zaliczanych do grup systematycznych pokrewnych pszczołom.

W encyklopedii tej podjęto próbę ujednolicenia bogatej i różnorodnej nomenklatury pszczelarskiej oraz systematyki pszczół. Wydawca pragnie dostarczyć Czytelnikowi książkę zawierającą wyjaśnienie wszystkich pojęć, z jakimi może  się spotkać wykształcony pszczelarz, ale także zainteresowany fenomenem pszczelarstwa zwykły ‘zjadacz miodu’.

Encyklopedia pszczelarska stanowi w pewnym sensie uwieńczenie rozwoju polskiego pszczelarstwa i nauki o nim, czyli pszczelnictwa.

Olsztyn, marzec 2013 Jerzy Wilde