Kompendium rolnictwa ekologicznego

Kompendium rolnictwa ekologicznego jest kompleksowym opracowaniem obejmującym nie tylko zasady produkcji roślinnej i zwierzęcej w gospodar­stwach ekologicznych, ale także przetwórstwo płodów rolnych, marketing oraz uwarunkowania prawne. Dużo uwagi poświęcono znaczeniu ekosystemów tra­wiastych i polnych w zachowaniu bioróżnorodności oraz wpływowi rolnictwa ekologicznego na środowisko przyrodnicze. Autorzy mają nadzieję, że podręcz­nik ten będzie stanowił ważną pomoc dydaktyczną dla studentów uniwersytetów przyrodniczych na kierunku rolnictwo różnych specjalności. Z pewnością będzie też przydatny dla studentów innych kierunków (ochrona środowiska, technolo­gia żywności, zootechnika, marketing i zarządzanie, agrobiznes, agroturystyka), ponieważ zagadnienia w nim zawarte pozwolą młodzieży nabyć aktualną wiedzę o produkcji rolniczej przyjaznej dla środowiska, energooszczędnej, dostarczają­cej produktów o wysokich parametrach jakościowych.

Niektóre zagadnienia poruszane w podręczniku mogą także zainteresować osoby zajmujące się kształtowaniem, zachowaniem i ochroną krajobrazu rolni­czego. Pozycja ta może okazać się przydatna również dla rolników gospodarują­cych metodami ekologicznymi oraz tych, którzy zamierzają zmienić dotychcza­sowy system gospodarowania na ekologiczny. Warto podkreślić, że liczba i po­wierzchnia gospodarstw ekologicznych systematycznie wzrasta, zwłaszcza w południowych i wschodnich regionach Polski, gdzie są sprzyjające warunki przyrodnicze, dominują niewielkie gospodarstwa rolne, a duży odsetek ludności wiejskiej utrzymuje się z produkcji rolnej.

W Kompendium rolnictwa ekologicznego po wstępie, rysie historycz­nym i omówieniu uwarunkowań przyrodniczych tego przyjaznego człowiekowi modelu produkcji, przedstawiono zasady uprawy roślin, omówiono rolę łąk i pastwisk w krajobrazie i kształtowaniu bioróżnorodności oraz produkcję na nich paszy. Ponadto szczegółowo nakreślono zasady chowu i żywienia zwierząt. Finalną część stanowią rozdziały opisujące metody produkcji żywności i przetwórstwa płodów rolnych oraz znaczenie systemu rolnictwa ekologicznego w zachowaniu kraj­obrazu i kształtowania środowiska naturalnego. Wskazano również na możliwość szerokiego wykorzystania gospodarstw ekologicznych w agroekoturystyce.

Spis treści:

1. Wstęp

2. Rozwój rolnictwa ekologicznego – rys historyczny, Janina Błażej

3. Uwarunkowania prawne funkcjonowania gospodarstw ekologicznych, Janina Błażej

4. Przyrodnicze i ekonomiczne uwarunkowania ekologicznej produkcji rolniczej, Janina Błażej

5. Fenologia i wpływy kosmiczne w rolnictwie ekologicznym, Czesława Trąba, Paweł Wolański

6. Zasady produkcji roślinnej w gospodarstwach ekologicznych, Janina Błażej, Marta Pisarek

6.1. Zmianowanie i płodozmian, Janina Błażej

6.2. Zasady uprawy roli i nawożenia, Janina Błażej

6.3. Dobór odmian, Janina Błażej

6.4. Ochrona roślin w rolnictwie ekologicznym, Marta Pisarek

7. Łąki i pastwiska w gospodarstwach ekologicznych, Czesława Trąba, Paweł Wolański

7.1. Funkcje ekologiczne użytków zielonych

7.2. Pakiety programu rolnośrodowiskowego do wykorzystania w gospodarstwach ekologicznych

7.3. Roślinność łąk i pastwisk w gospodarstwach ekologicznych

7.4. Nawożenie łąk w gospodarstwach ekologicznych

7.5. Zbiór i konserwacja runi z użytków zielonych w gospodarstwach ekologicznych

7.6. Wypas bydła w gospodarstwach ekologicznych

7.7. Przemienne użytki zielone

7.8. Odnawianie łąk i pastwisk ekologicznych

8. Produkcja zwierzęca w gospodarstwach ekologicznych, Zofia Sokołowicz, Jadwiga Lechowska

8.1. Podstawowe różnice między konwencjonalną a ekologiczną produkcją zwierzęcą

8.2. Dobór zwierząt do chowu w gospodarstwach ekologicznych

8.2.1. Pochodzenie zwierząt

8.2.2. Gatunki i rasy zwierząt użytkowane w gospodarstwach ekologicznych

8.3. Dobrostan zwierząt w gospodarstwach ekologicznych

8.4. Specyfika żywienia poszczególnych gatunków zwierząt utrzymywanych w gospodar­stwach ekologicznych

8.4.1. Żywienie bydła

8.4.2. Żywienie owiec

8.4.3. Żywienie trzody chlewnej

8.4.4. Żywienie drobiu

9. Ekologiczne przetwórstwo płodów rolnych, Janina Błażej

10.  Marketing rolnictwa ekologicznego, Janina Błażej

11.  Znaczenie rolnictwa ekologicznego dla zachowania walorów przyrodniczych środowiska, Czesława Trąba, Paweł Wolański

12. Agroekoturystyka, Marta Pisarek

Załączniki

Załącznik 1. Wykaz nasion materiału siewnego i wegetatywnego materiału rozmnożeniowego wyprodukowanego metodami ekologicznymi prowadzony przez Głównego In­spektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa [aktualizacja 7.12.2010]

Załącznik 2. Wykaz dostawców ekologicznego materiału siewnego