Pszczelarstwo to może być biznes

Pszczelarstwo jest ważnym elementem rozwoju rolnictwa w Polsce. Pszczoły, prócz bezpośredniej produkcji miodu, wosku, obnóży pyłkowych, mleczka i jadu pszczelego, gwarantują też zapylanie upraw entomofilnych. Szacuje się, że 1/3 produkcji wytwarzanej w rolnictwie jest zasługą zapyla­jącej roli pszczół i dziko żyjących owadów zapylających. Zwiększają one plony roślin owadopylnych średnio o 30%, będąc równocześnie ważnym elementem równowagi ekologicznej.

Pszczelarstwo daje możliwości dodatkowego zarobku dla osób pracują­cych w innych zawodach. Ważnym, choć niewymiernym elementem, jest działanie kulturotwórcze pszczelarstwa.

Kryzys gospodarczy pod koniec lat osiemdziesiątych spowodował zała­manie się wielu kierunków gospodarki rolnej, w tym również pszczelarstwa. Niekorzystne relacje cenowe spowodowały spadek liczby rodzin pszczelich (z 2,5 miliona do około 800 tysięcy) (Pidek, 1996). Likwidacji ulegały głów­nie pasieki małe, liczące od kilkunastu do kilkudziesięciu pni. Były to z re­guły pasieki przydomowe, stanowiące źródło dodatkowego dochodu.

Przeciwdziałając tym niekorzystnym zjawiskom, podjęto działania chro­niące polskie pszczelarstwo. Wprowadzono cło na miód. Umożliwiono za­kup cukru po niższej cenie i udzielono subwencji na wychów matek pszcze­lich. Wynikiem tych działań jest wyraźne ożywienie na rynku produktów pszczelich w ostatnich 2-3 latach (1995-1997). Pobudzeniu produkcji pszcze­larskiej służą również preferencyjne kredyty dla pszczelarzy. Trzeba jednak pamiętać, że w najbliższym czasie Polska wejdzie do struktur Unii Europej­skiej. Pszczelarstwo polskie będzie zmuszone konkurować z produktami pszczelarskimi całej zjednoczonej Europy. Należy przypuszczać, że nie wpłynie to korzystnie na małe, amatorskie pasieki, do których większość pszczelarzy dzisiaj często dokłada. Przed poważnym problemem staną pszcze­larze, dla których pasieka jest jedynym źródłem utrzymania, a także ci, któ­rych pasieki stanowią dodatkowe, liczące się w budżecie domowym, źródło dochodu.

Perspektywa integracji Polski z Unią Europejską stwarza konieczność oceny pszczelarstwa polskiego w kategoriach ekonomicznej konkurencyjno­ści z pszczelarstwem w innych krajach.

Książka, którą oddajemy do rąk Czy­telnika, różni się zasadniczo od większości dotychczasowych opracowań, poświęconych pszczołom i produkcji pasiecznej. Różnica polega na innym podejściu do pszczelarstwa. Traktujemy je bowiem jak biznes. Uważamy, że duże pasieki mogą stanowić godziwe źródło dochodu dla pszczelarzy i ich rodzin. Wykazujemy, że dobrze zorganizowana i profesjonalnie prowadzona pasieka może przynosić zyski.

Wskazujemy także jakie działania należy podjąć, by korzystniej sprzeda­wać produkty pszczele. Definiujemy podstawowe pojęcia z zakresu marke­tingu i podajemy konkretne przykłady działań marketingowych.

Zasadniczym celem, jaki chcemy osiągnąć, jest wskazanie kierunków roz­woju pszczelarstwa. Pragnęlibyśmy, aby przedstawione w książce wyniki na­szych badań, zachęciły pszczelarzy do zmiany sposobu gospodarowania. Dla­tego też, obok analizy opłacalności i poszczególnych kierunków produkcji pasiecznej, omówimy stosowane technologie i rozwiązania organizacyjne.

Pragniemy, aby lektura tej książki skłoniła pszczelarzy do restrukturyza­cji technologii i organizacji gospodarstwa pasiecznego. Chcielibyśmy, aby możliwe stało się zarabianie pieniędzy i utrzymanie rodziny poprzez profe­sjonalne prowadzenie gospodarstwa pasiecznego.