Prawo ochrony i zarządzania środowiskiem

Lektura tej książki pozwoli na zapoznanie się z podstawowymi i współczesnymi aspektami prawa ochrony i zarządzania środowiskiem, które obejmują problematykę międzynarodową, europejską i polską. Książka ta jest adresowana do studentów prawa i administracji, kierunków ekonomicznych, przyrodniczych i politechnicznych oraz innych związanych ochroną środowiska.

Wydanie II podręcznika zostało zaktualizowane i uzupełnione o nowelizacje ustaw: Prawo ochrony środowiska, o ochronie przyrody, Prawo przedsiębiorców, Prawo geologiczne i górnicze, Prawo wodne i innych

Spis treści:

Wstęp

Wykład 1. O genezie, aksjologii i zasadach prawnej ochrony środowiska

1.1. Prawne rozumienie ochrony środowiska
1.2. Prawo ochrony środowiska jako odrębna gałąź prawa
1.3.  Geneza polityki ochrony środowiska z uwzględnieniem zasady zrównoważonego rozwoju
1.4. Transgraniczność zagadnień ochrony środowiska
1.5. Charakterystyka normatywna środowiska
1.6. Rodzaje zanieczyszczeń środowiska
1.7. Środowisko – przyroda – różnorodność biologiczna
1.8. Początki prawa ochrony środowiska
1.9. Ochrona środowiska w prawie polskim
1.10. Zasady korzystania ze środowiska
1.11. Korzystanie z zasobów przyrody mających status międzynarodowy
Literatura

Wykład 2. O rozwoju prawa ochrony środowiska, czyli od ochrony przyrody przez „zieloną” gospodarkę do ochrony klimatu

2.1. Ochrona środowiska w Konstytucji RP
2.2. Etapy rozwoju prawa ochrony środowiska w Polsce
2.3. Zmiany klimatu a prawo ochrony środowiska
2.4. Konstytucyjna zasada wolności gospodarczej a ochrona środowiska
2.5. Gospodarcze prawo środowiska
Literatura

Wykład 3. O prawnej ochronie dziedzictwa przyrodniczego

3.1. Stan różnorodności biologicznej, ochrony gatunkowej i obszarowej w Polsce
3.2. Dyrektywa Siedliskowa zwana Dyrektywą Habitatową i Dyrektywa Ptasia
3.3. Prawne działania na rzecz ochrony przyrody i różnorodności biologicznej
3.4. Studium przypadku w sprawie C-344/08 przeciwko Tomaszowi Ruchachowi
Literatura

Wykład 4. O gospodarowaniu w parkach narodowych i na obszarach Natura 2000

4.1. Parki narodowe jako najważniejsza prawna forma ochrony przyrody w Polsce i na świecie
4.2. Obszary Natura 2000 jako instrument zarządzania środowiskiem w Unii Europejskiej
4.3. Studium przypadku „Dolina Rospudy”
Literatura

Wykład 5. O znaczeniu prawa międzynarodowego w ochronie przyrody

5.1. Wielość konwencji międzynarodowych w zakresie ochrony przyrody
5.2. Obszary chronione na świecie według klasyfikacji Światowej Unii Przyrody
5.3. Konwencja o różnorodności biologicznej
5.4. Ochrona in situ
5.5. Ochrona ex situ
Literatura

Wykład 6. O prawnych instrumentach zarządzania środowiskiem

6.1. Charakterystyka zarządzania środowiskiem
6.2. Zintegrowane zarządzanie środowiskiem
6.3. Prawo do informacji o środowisku
6.4. Ocena oddziaływania na środowisko
6.5. Partycypacja społeczna w ochronie środowiska
6.6. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach
6.7. Opłata depozytowa i produktowa
6.8. Opłaty za korzystanie ze środowiska
6.9. Standardy jakości środowiska
6.10. Najlepsze dostępne techniki (BAT)
Literatura

Wykład 7. O kompensacji szkód wyrządzonych w środowisku na przykładzie zmian klimatu

7.1. Prawnomiędzynarodowa odpowiedzialność za szkody ekologiczne
7.2. Negatywne skutki zmian klimatu a charakter szkód nimi wyrządzonych
7.3. Mierzalność szkód w środowisku
7.4. Realizacja zasady „zanieczyszczający płaci”
7.5. Odpowiedzialność cywilna w ochronie środowiska w prawie polskim
7.6. Ustawa z 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie
Literatura

Wykład 8. O transgranicznej ochronie środowiska na przykładzie przekopu Mierzei Wiślanej w Polsce

8.1. Wielostronne umowy międzynarodowe
8.2. Umowy dwustronne
8.3. Ochrona prawna środowiska Mierzei Wiślanej
Literatura

Wykład 9. O prawnej ochronie środowiska morskiego w kontekście środowiskowej gospodarki morskiej

9.1. Globalne przedsięwzięcia w zakresie ochrony środowiska morskiego
9.2. Konwencja o prawie morza jako przykład regulacji uniwersalnej
9.3. Morskie obszary chronione
9.4. Globalny zintegrowany system informacji żeglugowej i ochrony środowiska
9.5. Środowiskowa gospodarka morska
Literatura

Wykład 10. O wpływie ochrony środowiska na lądzie na bezpieczeństwo ekologiczne Morza Bałtyckiego

10.1. Ramowa Dyrektywa Wodna
10.2. Bezpieczeństwo ekologiczne Morza Bałtyckiego
10.3. Ochrona jakościowa wód
10.4. Plany gospodarowania wodami
10.5. Zasady gospodarowania wodami
Literatura

Wykład 11. O prawno-środowiskowych ograniczeniach wydobywania gazu łupkowego

11.1. Charakterystyka wydobywania gazu łupkowego
11.2. Ochrona dobrego stanu ekologicznego wód w prawie międzynarodowym
11.3. Zasada niepogarszania dobrego stanu ekologicznego wód w procesie wydobywania gazu łupkowego
11.4. Postępowanie koncesyjne
Literatura

Wykład 12. O zadaniach i kompetencjach gminy w zakresie ochrony środowiska

12.1. Podstawy prawne obowiązków gminy w zakresie ochrony środowiska
12.2. Ochrona środowiska w planowaniu przestrzennym
12.3. Przeregulowanie problematyki odpadów komunalnych
12.4. Nadmierna penalizacja w ochronie zieleni i zadrzewień
Literatura

Wykład 13. O zarządzaniu ochroną środowiska obszarów przybrzeżnych

13.1. Program Ochrony Brzegów Morskich (POBM)
13.2. Monitoring i budowa umocnień brzegów morskich
13.3. Prawna ochrona brzegów morskich jako czynnik przyrodniczej konkurencyjności regionów
Literatura

Wykład 14. O kierunkach prawnej ochrony środowiska; od globalizacji do europeizacji

14.1. Globalizacja prawa ochrony środowiska
14.2. Europeizacja prawa ochrony środowiska
14.3. Główne problemy prawa ochrony środowiska
Literatura

Repetytorium
Wykaz umów międzynarodowych w dziedzinie ochrony środowiska, które Polska ratyfikowała
Wykaz najważniejszych aktów z polskiego prawa ochrony środowiska
Przykłady pytań egzaminacyjnych
Zagadnienia podstawowe w prawie ochrony środowiska
Literatura