Stomatologia i chirurgia jamy ustnej psów i kotów

Stomatologia i chirurgia jamy ustnej psów i kotów to publikacja napisana przez uznanych specjalistów i doświadczonych klinicystów. Autorzy w przystępny sposób omawiają zarówno podstawowe zagadnienia dotyczące stomatologii, jak i rozszerzone, dla bardziej zaawansowanych czytelników, którzy są zainteresowani rozwijaniem swojej wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych w zakresie stomatologii i chirurgii jamy ustnej.

W podręczniku poruszono następujące zagadnienia:

- anatomia, fizjologia oraz badanie jamy ustnej,

- diagnostyka obrazowa,

- anestezjologia i postępowanie przeciwbólowe,

- leczenie chorób przyzębia,

- choroby zapalne, zakaźne i reaktywne jamy ustnej niezwiązane z chorobami przyzębia,

- urazy zębów i struktur jamy ustnej,

- zaburzenia rozwojowe,

- choroby nowotworowe jamy ustnej i trzewioczaszki,

- ekstrakcje zębów i postępowanie okołooperacyjne

W latach 1987-1988 byłem profesorem wizytującym w Dental and Veterinary Schools of Liverpool University. Dzięki tej współpracy zostałem redaktorem pierwszego wydania BSAVA. Manuał Smali Animal Dentistry, opublikowanego w 1990 r. w skromnej objętości 158 stron, ograniczonego do czarno-białych ilustracji.

W tym czasie podstawowy sprzęt i wyposażenie stomatologiczne w typowym gabinecie weterynaryjnym dla małych zwierząt w Wielkiej Brytanii składało się ze skalera ultradźwiękowego i ograniczonej liczby instrumentów do ekstrakcji zębów. 30 lat, które dzielą nas od tamtego czasu, to okres rozwoju wiedzy i świadomości znaczenia stomatologii małych zwierząt. Obecnie nawet niespecjalistyczne praktyki weterynaryjne mają na wyposażeniu jednostki stomatologiczne z wieloma końcówkami roboczymi, wybór wierteł i strzykawkę wodno-powietrzną, stomatologiczny aparat rentgenowski, a często także cyfrowy system radiowizjografii i wszystko to, co potrzebne jest w praktyce stomatologicznej.

Wciąż jednak stomatologia, w porównaniu z jej znaczeniem klinicznym, nie ma wystarczającego miejsca w programach nauczania w szkołach weterynaryjnych. Dlatego ten podręcznik ma do spełnienia bardzo ważny cel, podobnie jak kształcenie ustawiczne, aby poszerzać wiedzę stomatologiczną wśród praktykują-cych lekarzy weterynarii.

Aby sprostać potrzebie jak najpełniejszego przedstawienia tematu, autorzy czwartego wydania podręcznika zaprosili do współpracy znanych specjalistów. Książka wyróżnia się logicznym układem, doskonale zgłębia poszczególne zagadnienia, a dopełnieniem tych treści jest materiał ilustracyjny, który opisuje zabiegi w systemie sekwencyjnym. Ponadto autorzy konfrontują się także z tematami kontrowersyjnymi, jak np. procedury stomatologiczne bez znieczulenia albo nadużycie antybiotyków w stomatologii.

Gabinety weterynaryjne powinny reprezentować najwyższe standardy, doświadczenie, a także starać się o niezbędne instrumenty i materiały, by zapewnić pełen zakres usług stomatologicznych dla małych zwierząt. Zdaję sobie jednak sprawę, że nie zawsze jest to możliwe, dlatego należy położyć nacisk przynajmniej na dwa aspekty:

1. Umiejętność leczenia najczęściej występujących chorób zębów i jamy ustnej występujących u kotów i psów.
2. Poszerzanie wiedzy z zakresu stomatologii weterynaryjnej, aby można było skierować pacjentów wymagających specjalistycznej opieki do lekarzy, którzy dzięki swoim kompetencjom i wyposażeniu mogą zapewnić odpowiednie leczenie.

Prezentowany podręcznik pomaga spełnić oba te warunki, ponieważ dostarcza dokładnych informacji o leczeniu chorób jamy ustnej i rokowaniu, które można przedstawić opiekunom zwierząt, a w oparciu o te informacje skierować pacjentów do specjalisty, jeśli jest to wymagane.

W ostatnim czasie wiele się mówi o wynikowym powiązaniu między zdrowiem jamy ustnej a kondycją całego organizmu. Choroby organów wewnętrznych, takich jak nerki, wątroba i serce, wywołane odczynem zapalnym wynikającym ze stanu przyzębia są obecnie dobrze udokumentowane u psów. Wiedza ta dostarcza wystarczająco dużo argumentów, jak ważny jest efektywny stomatologiczny program profilaktyczny w każdym gabinecie weterynaryjnym. Konieczne działania są opisane także w tym podręczniku i obejmują zarówno profesjonalne zabiegi higieniczne, gdy są wskazane, ekstrakcję zębów, jeśli jest konieczna, a także skuteczną higienę jamy ustnej i zapobieganie chorobom tego obszaru. Zdrowie naszych zwierząt będzie lepsze, jeśli odpowiednio wcześnie zwrócimy uwagę na profilaktykę, a w razie konieczności zostanie wdrożone właściwe leczenie.

Zachęcam do przeczytania tej książki, a także do tego, aby za każdym razem, gdy pacjent znajdzie się w gabinecie weterynaryjnym, zbadać jamę ustną zwierzęcia, ponieważ wiedza ta jest źródłem wielu istotnych informacji na temat stanu jego zdrowia.

Mam nadzieję, że podobnie jak i ja odkryjecie, że stomatologia dostarcza wielu bardzo interesujących i satysfakcjonujących zawodowo wyzwań dla waszych weterynaryjnych umiejętności.

Minęło sześć lat, gdy po raz pierwszy zostaliśmy poproszeni, by zacząć pracę nad czwartym wydaniem tej pozycji i tym samym kontynuować serię podręczników BSAVA dotyczącą stomatologii i chirurgii jamy ustnej kotów i psów. Uznaliśmy za konieczne dodanie określenia „chirurgia jamy ustnej do tytułu, ponieważ wiele procedur i zabiegów wykonywanych w tym obszarze wymaga, oprócz technik stomatologicznych, umiejętności chirurgicznych.

Książka ta została napisana dla lekarzy weterynarii, techników weterynarii, asystentów i studentów weterynarii. Składa się z trzynastu rozdziałów i ma na celu edukację czytelnika w zakresie następujących tematów: aspekty etyczne, anatomia i fizjologia oraz badanie jamy ustnej, diagnostyka obrazowa, najczęstsze choroby i nieprawidłowości, techniki znieczulenia i leczenia bólu, leczenie chorób przyzębia, choroby zapalne jamy ustnej niezwiązane z chorobami przyzębia, czynniki zakaźne i reaktywne, urazy zębów i struktur jamy ustnej, zaburzenia rozwojowe, choroby nowotworowe jamy ustnej i trzewioczaszki, ekstrakcje zębów i postępowanie okołooperacyjne.

Autorzy mają zarówno doświadczenie akademickie, jak zawodowe i bardzo mocno zaangażowali się w ten projekt. Czytelnik poznając nasz podręcznik, nauczy się podstawowych zagadnień dotyczących stomatologii i chirurgii jamy ustnej psa i kota. Dodatkowo zamieściliśmy w nim rozszerzone i zaawansowane informacje dla tych, którzy są szczególnie zainteresowani stomatologią. Pomimo że książka ta z wielu względów nie wyczerpuje w pełni zagadnienia, jest pozycją bogato ilustrowaną klinicznie i popartą szeroką wiedzą praktyczną.

Spis treści

Etyka w stomatologii i chirurgii jamy ustnej

Anatomia i fizjologia uzębienia

Badanie zębów i jamy ustnej oraz wypełnianie karty stomatologicznej

Diagnostyka obrazowa i interpretacja radiogramów zębów i jamy ustnej

Często spotykane patologie zębów i jamy ustnej

Anestezjologia i postępowanie przeciwbólowe w stomatologii i chirurgii jamy ustnej

Leczenie chorób przyzębia

Postępowanie w wybranych zapalnych i zakaźnych oraz reaktywnych problemach stomatologicznych niezwiązanych z chorobami przyzębia

Postępowanie w przypadkach urazów zębów i trzewioczaszki

Leczenie zaburzeń rozwojowych uzębienia, jamy ustnej i trzewioczaszki

Leczenie nowotworów jamy ustnej i trzewioczaszki

Zamknięte i otwarte ekstrakcje zębowe

Zagadnienia okołooperacyjne w stomatologii i chirurgii jamy ustnej