Pies - zachowanie, żywienie i zdrowie

Pies – zachowanie, żywienie i zdrowie to jedna z nielicznych publikacji na polskim rynku, która jest wyczerpującym źródłem informacji na temat utrzymania psa. Książka napisana przez lekarza weterynarii, będącego jednocześnie behawiorystą i żywieniowcem, stanowi doskonałe kompendium wiedzy zarówno dla lekarzy weterynarii zajmujących się leczeniem psów, jak i dla właścicieli, kynologów, hodowców i szkoleniowców.
Lek. wet. Andrzej Lisowski
Specjalista chorób psów i kotów

Przedmowa do wydania polskiego

Wzrastające tempo życia codziennego, postępująca technizacja, urbanizacja nasze-go otoczenia i degradacja środowiska naturalnego stają się coraz częściej przyczyną poczucia alienacji, zagubienia czy wręcz zagrożenia w tym „coraz lepszym świecie”. Nastroje te wyzwalają w nas pragnienie posiadania choć cząstki natury w naszym domu. Stąd rosnąca liczba zwierząt, jakie utrzymujemy jedynie dla przyjemności i towarzystwa.

Najczęściej wybieranym przez nas gatunkiem jest PIES i nie należy się temu dziwić, ponieważ jest on najstarszym zwierzęcym przyjacielem człowieka. Udomowiony około 15 tys. lat temu, służy nam do tej pory z ogromną wiernością i oddaniem. Dzięki temu najczęściej traktujemy go jako kolejnego członka rodziny.

Bo czyż jesteśmy w stanie oprzeć się mądremu i wiernemu spojrzeniu kudłatej „mordy”, która „rozumie” nasze problemy, aprobuje naszą postawę, nigdy nas nie krytykuje i z anielskącierpliwościąznosi nasze złe nastroje? W zamian oczekuje tylko przyjaznego gestu, miski strawy i podstawowej opieki.

Pomimo tak długiego stażu naszej przyjaźni z psem, nie zawsze potrafimy utrzymywać z nim właściwe relacje i zapewnić mu należytą opiekę. Nie jest to wynikiem naszej złej woli, lecz zazwyczaj niedostatecznej wiedzy o chowie i utrzymaniu tego gatunku zwierząt. Nie bez znaczenia jest fakt, że kierowani emocjami, „uczłowieczamy” psa i jego potrzeby, czym najczęściej wyrządzamy jemu i sobie wiele szkody. Nie da się zastąpić rzetelnej i fachowej wiedzy ogromnym sercem i miłością.

Najbardziej przykrym dowodem potwierdzającym powyższe stwierdzenie są rzesze bezdomnych, pozbawionych wszelkiej opieki i praw psów. Są to najczęściej ofiary-nie boję się użyć tego określenia - przedmiotowego traktowania żywego stworzenia, braku wiedzy, przecenienia swoich możliwości. Jakże często, w wyniku piętrzących się trudności i osłabienia naszej fascynacji psem, jedynym rozwiązaniem staje się, w najlepszym razie, schronisko dla bezdomnych zwierząt lub, co gorsza, podmiejski lasek.

Decydując się na posiadanie psa bez chociaż minimalnego zasobu wiadomości na temat jego utrzymania, pielęgnacji, wychowania, żywienia czy zdrowia, postępujemy nierozważnie. Skazujemy się niejako z góry na mniejsze lub większe problemy i nie-powodzenia związane z jego chowem albo zdrowiem. W skrajnych przypadkach nasza niewiedza i brak umiejętności doprowadzić może do bolesnej utraty przyjaciela.

Linda P. Case kieruje swoją książkę do wszystkich miłośników psów - tych początkujących i tych doświadczonych, także profesjonalistów. Ułatwia zapoznanie się z problemami związanymi z chowem, utrzymaniem i zdrowiem psa. W dziewiętnastu rozdziałach zawiera podstawowe wiadomości, jakie powinien posiadać obecny czy przy-szły właściciel psa. Także doświadczeni hodowcy, technicy weterynarii, menerzy i le-karze weterynarii znajdą tu dla siebie wiele interesujących informacji. Ogromną zaletą książki jest bogate piśmiennictwo, podawane po każdym rozdziale. Dzięki temu czytelnik może dalej, bardziej szczegółowo studiować poszczególne zagadnienia.

Książka ta w pewien sposób polemizuje też z niektórymi autorami dostępnych na rynku opracowań. Lektura wielu publikacji każę podejrzewać, że ich autorzy to często osoby o wielkim sercu, lecz minimalnej wiedzy i doświadczeniu.

Życząc Państwu przyjemnej lektury kolejnych rozdziałów, mam nadzieję, że za-warte w nich informacje pozwolą uniknąć wielu problemów i pomogą w racjonalnym i pełnym radości utrzymaniu pupila.

lek. wet. Andrzej Lisowski, Gorzów Wielkopolski, 2010

Przedmowa

Obecnie ponad 40% gospodarstw domowych w USA posiada przynajmniej jednego psa, co daje w sumie 61 min psów w skali całego kraju. Zyski przemysłu produkującego karmy dla zwierząt osiągają setki miliardów dolarów, a właściciele zwierząt towarzyszących każdego roku przeznaczają 7 mld dolarów na opiekę weterynaryjną swoich pupili. Powyższe dane są dowodem na to, że pies staje się coraz ważniejszym członkiem naszego społeczeństwa. O rosnącym znaczeniu psów w naszym życiu świadczy również dynamiczny rozwój przemysłu produkującego artykuły i świadczącego usługi dla zwierząt. W wielu miejscowościach pojawia się coraz więcej „supermarketów” z artykułami dla zwierząt, hoteli, salonów piękności, parków oraz centrów tresury dla psów. Więź pomiędzy psami a ich ludzkimi opiekunami oraz płynące z niej korzyści zdrowotne stały się tematem licznych badań naukowych w ciągu ostatnich 30 lat. W naszym społeczeństwie pies na dobre stał się ukochanym towarzyszem i członkiem rodziny, dlatego też wielu opiekunów, studentów i osób zawodowo związanych z opieką nad zwierzętami towarzyszącymi chce dowiedzieć się więcej na temat najlepszego przyjaciela człowieka, czyli Canisfatniliaris.

Pies - zachowanie, żywienie i zdrowie to wyczerpujące źródło informacji na temat psa domowego. Książka ta została stworzona dla osób, które zajmują się lub zamierzają zajmować się psami profesjonalnie, jak również dla innych miłośników psów. Treserzy psów, hodowcy, właściciele schronisk i hoteli dla psów, technicy weterynaryjni, lekarze weterynarii oraz inne osoby zajmujące się zawodowo psami znajdą w niej niezbędne informacje, ułatwiające pracę z tymi zwierzętami. Co więcej, Pies - zachowanie, żywienie i zdrowie jest niezwykle przydatną pozycją dla studentów uczących się fizjologii, zachowania, żywienia oraz opieki nad zwierzętami towarzyszącymi. Książka jest podzielona na cztery części tematyczne. Część pierwsza, Najlepszy przyjaciel człowieka, bada początki relacji ludzi z psami oraz analizuje rozwój psa od pierwszych stadiów udomowienia aż po czasy współczesne. Zawiera również podstawowe informacje na temat fizjologii, budowy, rozrodu oraz genetyki psów. W ostatnim rozdziale tej części znajduje się omówienie obecnego statusu społecznego psów, odpowiedzialnej opieki nad psem oraz znaczenia wyboru odpowiedniego psa. Część druga, Zachowanie: jak się porozumieć z psem, analizuje zachowania rozwojowe psów od urodzenia do dorosłości. Znajdują się tu informacje na temat specyficznych gatunkowo wzorców zachowania oraz różne opinie na temat zachowań specyficznych rasowo. Proces nauki i zasady tresury są opisane w rozdziale ósmym. Zawiera on przegląd podstawowych zasad uczenia się, analizę metod skutecznej tresury, zestawienie i porównanie poszczególnych reguł treningu oraz przykłady praktyczne. Ostatni rozdział tej części analizuje najczęstsze problemy behawioralne oraz sugeruje, jak je rozwiązać. Część trzecia, Zdrowie i choroby: jak dbać o zdrowie i utrzymywać sprawność, zawiera opis chorób zakaźnych i niezakaźnych, a także najczęściej spotykanych chorób wewnętrznych i pasożytniczych. Omówione są rodzaje szczepionek, procedury ich podawania oraz najnowsze informacje na temat zalecanych terminów szczepień. Ostatni rozdział tej części prezentuje zasady pierwszej pomocy oraz postępowania w nagłych przypadkach. W części czwartej, Żywienie zapewniające psom długie i zdrowe życie, są omówione zapotrzebowania psa na poszczególne składniki odżywcze, dostępne karmy oraz metody karmienia, a także szczegółowe zalecenia co do karmienia psa na różnych etapach rozwoju i kryteria wyboru odpowiedniej karmy. Ostatni rozdział książki analizuje główne choroby, których objawy mogą być złagodzone lub zniesione dzięki odpowiedniej diecie.

Książkę tę po raz pierwszy wydało Iowa State University Press w 1999 roku. W ciągu sześciu lat od pierwszego wydania opublikowane zostały liczne badania i artykuły naukowe na temat procesu udomowienia, hodowli, zachowania, tresury, zdrowia i żywienia zwierząt towarzyszących. Wszystkie cztery części drugiego wydania zostały zaktualizowane zgodnie z informacjami zawartymi w najnowszych publikacjach naukowych i książkach. Dzięki temu, nauczyciele akademiccy oraz osoby pracujące zawodowo z psami mają możliwość skorzystania z najbardziej aktualnych danych naukowych na temat zwierząt towarzyszących.

Niniejsze wydanie książki Pies - zachowanie, żywienie i zdrowie oferuje czytelnikowi niezbędne informacje w przejrzystym i przystępnym układzie. Ma ono służyć nie tylko jako źródło wiedzy, ale również jako interesująca i przyjemna lektura na temat psów domowych, naszych relacji z nimi oraz najlepszych metod opieki nad tymi zwierzętami. Wiedza ta może jeszcze bardziej umocnić więź, jaka istnieje dzisiaj pomiędzy psami a ich ludzkimi opiekunami.

Spis treści

CZĘŚĆ I. Najlepszy przyjaciel człowieka

Rozdział 1. Człowiek i wilk: proces udomowienia

Rozdział 2. Hodowla selektywna: powstanie ras użytkowych

Rozdział 3. Ciało psa: budowa anatomiczna, ruchy i zmysły

Rozdział 4. Rozród i hodowla psów

Rozdział 5. Genetyka i programy hodowlane

Rozdział 6. Życie z psem: korzyści i obowiązki

CZĘŚĆ II. Zachowanie: jak się porozumieć z psem

Rozdział 7. Behawior rozwojowy: od szczenięcia do psa dorosłego

Rozdział 8. Zrozumieć normalne zachowania psa

Rozdział 9. Procesy uczenia się oraz zasady szkolenia

Rozdział 10. Powszechne problemy behawioralne oraz sposoby ich rozwiązywania

CZĘŚĆ III. Zdrowie i choroby: jak dbać o zdrowie i utrzymywać sprawność

Rozdział 11. Choroby zakaźne i programy szczepień

Rozdział 12. Powszechne niezakaźne choroby psów

Rozdział 13. Pasożyty wewnętrzne

Rozdział 14. Pasożyty zewnętrzne

Rozdział 15. Pierwsza pomoc u psów

CZĘŚĆ IV. Żywienie zapewniające psom długie i zdrowe życie

Rozdział 16. Zapotrzebowanie żywieniowe psów

Rozdział 17. Zdrowa dieta: karmy i ich rodzaje

Rozdział 18. Zdrowe żywienie przez cale życie psa

Rozdział 19. Choroby reagujące na sposób żywienia

Słowniczek

Indeks