Marchew - zeszyt uprawowy

Marchew znajduje zastosowanie prawie we wszystkich kuchniach świata. Korzenie wyróżnia duża wartość odżywcza, zdrowotna i walory smakowe. Cukry, sole mineralne, mikroelementy, błonnik a przede wszystkim karotenoidy stanowią o bezcennym znaczeniu tego warzywa w żywieniu człowieka. Spożywanie marchwi ma wiele korzyści. Pozytywny wpływ na funkcjonowanie wzroku, wzmacnianie odporności, zmniejszenie ryzyka wystąpienia chorób serca, regulacja funkcjonowania przewodu pokarmowego - to te najważniejsze. Rozłożenie składników odżywczych w korzeniu jest nierównomierne. Największa ich ilość znajduje się w górnej jego części, zmniejszając się stopniowo ku dołowi. Więcej substancji odżywczych zawiera ponadto zewnętrzna część korzenia, czyli kora wtórna. Cechą niepożądaną jest z kolei duży walec osiowy, czyli rdzeń. Ma on nie tylko mniejszą wartość odżywczą, ale też gromadzi więcej niekorzystnych składników, takich jak azotany i metale ciężkie. Asortyment marchwi przeznaczonej do sprzedaży jest obecnie bardzo różnorodny. Wzrasta popularność odmianami, których korzenie są innej barwy niż pomarańczowa, np. białe, żółte, purpurowe. Modyfikacjom ulega także forma w jakiej produkt trafia do konsumenta. Rośnie zainteresowanie marchwią przygotowaną do spożycia w różnych postaciach - krojoną w plastry lub słupki. Wzrasta znaczenie estetyki opakowania towaru i jego oryginalności. Marchew wykorzystywana jest nie tylko do bezpośredniego spożycia, ale też w przemyśle przetwórczym do produkcji mrożonek, mieszanek warzywnych, dań gotowych i żywności dla dzieci. Coraz większą popularnością cieszą się soki warzywne, w tym soki marchwiowe NFC, niepasteryzowane, świeżo wyciskane. Doskonale wpisują się one w segment zdrowej żywności, bogatej w naturalne składniki odżywcze, wyjątkowo korzystnie oddziałującej na organizm ludzki i określanej mianem superfoods.

Liderem w światowej produkcji marchwi niezmiennie od wielu lat pozostają Chiny. Zbiory w krajach Unii Europejskiej stanowią ok 15% globalnej produkcji. W światowej produkcji tego warzywa Polska zajmuje szóste miejsce za Chinami, Uzbekistanem, Rosją, Stanami Zjednoczonymi i Ukrainą. W Polsce marchew uprawiana jest na terenie całego kraju, a areał jej uprawy zwiększył się z 19,6 tys. ha w 2010 r. do ponad 22,2 tys. ha w 2020 r.

Wielkość produkcji marchwi zależy w dużej mierze od warunków pogodowych panujących w trakcie wegetacji roślin. I tak, w 2010 r. zbiory wynosiły 765 tys. ton, a w 2019 r. tylko 678 tys. ton, mimo że areał uprawy zwiększył się o ponad 11%. Na wolumen produkcji niebagatelny wpływ miała susza rolnicza, która swym zasięgiem objęła znaczną powierzchnię kraju. Aura panująca w minionym roku okazała się łaskawsza dla uprawy marchwi - wyprodukowano bowiem ponad 730 tys. ton korzeni.

Prawie cała rodzima produkcja marchwi zagospodarowana zostaje na zbyt krajowy, zarówno do bezpośredniego spożycia, jak i dla przetwórstwa. Udział eksportu jest niewielki (ok. 10%), a nasza marchew trafia głównie na rynek Słowacji, Czech i Rumunii. Zimą i wiosną, na polskim rynku dostępne są również korzenie importowane z Holandii i Belgii.

Spis treści

ODMIANY

Ekspresowe marchwie - odmiany do uprawy przyspieszonej i poplonowej

Na soki, mrożonki i susz - najlepsze do przetwórstwa

Marchew na worek i do punnetów - przegląd odmian do zaopatrzenia rynku warzyw świeżych

NAWOŻENIE

Nawożenie marchwi

AGROTECHNIKA

Na najwcześniejszy zbiór

Uprawa na redlinach i podwyższonych zagonach

Na finiszu wegetacji

Angielskie ekofarmy

OCHRONA

Herbicydy i terminy ich stosowania

Połyśnica marchwianka - znany szkodnik korzeniowych

Alternarioza wciąż groźna

Zgnilizna twardzikowa             

ZBIÓR I PRZECHOWYWANIE

Jednorzędowe kombajny do zbioru

Kombajnowy zbiór marchwi

Przechowywanie korzeniowych

Polerki dla każdego

Duża linia do warzyw