Rozmnażanie wegetatywne roślin ozdobnych

Wegetatywne rozmnażanie roślin in vitro (w szkle), zwa­ne także mikrorozmnażaniem, jest to klonowanie roślin w sterylnych i ściśle kontrolowanych warunkach laboratoryj­nych, na specjalnie dobranych pożywkach. Nazwa mikrorozmnażanie bierze się stąd, ze rośliny potomne uzyskuje się z niewielkiego fragmentu rośliny, zwykle mikroskopijnej wielkości

W warunkach naturalnych (in vivo) rośliny potomne otrzy­muje się z sadzonek pobieranych z roślin matecznych, z dzielonych na części karp, kłączy i rozłogów albo z cebul i bulw przybyszowych. W warunkach in vitro organy te za­stępuje eksplantat, którym może być fragment rośliny zre­dukowany do maleńkiego pąka, wycinka tkanki, a nawet tylko do zaledwie jednej komórki.

Każdy miłośnik roślin ozdobnych wie, ze jedną rozrośniętą roślinę mateczną figowca, filodendrona czy cissusa moż­na pociąć i podzielić na kilkanaście sadzonek, ukorzenić je i czekać, aż w ciągu mniej więcej roku osiągnie rozmiary w pełni zregenerowanej rośliny. In vitro w laboratorium produkcyjnym z zaledwie jednego wyłożonego na pożywkę pąka można otrzymać w ciągu roku kilka milionów roślin potomnych. W tym właśnie tkwi istota nowej, biotechnolo­gicznej metody rozmnażania roślin.  

Praca, którą oddajemy w ręce studentów wydziałów ogrodnictwa i architektury krajobrazu oraz wydziałów rolnictwa i biotechnologii uniwersytetów przyrodniczych, może być wykorzystana z pożytkiem, również przez producentów i miłośników kwiatów.

Wydanie II, poprawione i uzupełnione zawiera wiele nowych treści.

W części pierwszej poświęconej rozmnażaniu roślin ozdobnych in vivo uaktualniono nazwy łacińskie roślin zgodnie ze słownikiem Zander Handwőrterbuch der Pflanzennamen (2008), którego autorami są Erhardt, Götz, Bödrker, Seybold. Poszerzono rozdział poświęcony preparatom stymulującym ukorzenianie sadzonek.

W części drugiej, dotyczącej rozmnażania roślin ozdobnych in vitro, uzupełniono informacje na temat budowy i organizacji laboratorium produkcyjnego, wzbogacono przykładami klonowanie roślin i szerzej omówiono rozpoznawanie i uwalnianie roślin od zanieczyszczeń mikrobiologicznych. Regenerację roślin z eksplantatów tworzących organy przybyszowe wyodrębniono jako osobny rozdział.  

Spis treści  

WSTĘP

Część I. ROZMNAŻANIE ROŚLIN OZDOBNYCH in vivo  

1. Wprowadzenie

2. Rozmnażanie za pomocą sadzonek

2.1 Terminy sadzonkowania

2.2 Jakość roślin matecznych

2.3 Cięcie i formowanie sadzonek

2.4 Podłoża do sadzonkowania

2.5 Preparaty stymulujące ukorzenianie sadzonek

2.6 Warunki sprzyjające ukorzenianiu sadzonek

2.7 Sadzonki pędowe

2.8 Sadzonki liściowe

2.9 Sadzonki korzeniowe

3. Oddzielanie odrośli i odrostów

4. Oddzielanie roślin tworzących się na rozłogach

5. Rozmnażanie przez odkłady

6. Rozmnażanie przez podział karp i kłączy

7. Rozmnażanie roślin tworzących cebule

7.1. Rośliny cebulowe kwitnące wiosną

7.2. Rośliny cebulowe kwitnące latem

7.3. Rośliny cebulowe kwitnące jesienią

7.4. Rośliny cebulowe kwitnące zimą

8. Rozmnażanie roślin tworzących bulwy

8.1. Bulwy hipokotylowe

8.2. Bulwy epikotylowe – łuskobulwy

8.3. Bulwy korzeniowe

9. Rozmnażanie roślin tworzących zarodniki

10. Rozmnażanie roślin tworzących rozmnóżki

11. Rozmnażanie przez szczepienie

Bibliografia

Część II. ROZMNAŻANIE ROŚLIN OZDOBNYCH in vitro

12. Wprowadzenie

13. Budowa i organizacja laboratorium in vitro

14. Klonowanie roślin ozdobnych in vitro

14.1. Rodzaje eksplantatów

14.2. Pożywki dla kultur in vitro

14.3. Etapy mikrorozmnażania

14.4. Metody mikrorozmnażania

14.5. Witryfikacja

15. Organogeneza przybyszowa

15.1 Kaulogeneza przybyszowa

15.2. Rizogeneza przybyszowa

15.3. Embriogeneza somatyczna

16. Zanieczyszczenia mikrobiologiczne w kulturach in vitro

16.1. Rozpoznawanie i zwalczanie zanieczyszczeń bakteryjnych

16.2. Wykrywanie i uwalnianie roślin od fitoplazm

16.3. Uwalnianie i rozmnażanie roślin wolnych od wirusów

Bibliografia