Ciekawostki z fizjologii zwierząt

Prof. dr hab. Tomasz Motyl jest pionierem badań w Polsce i uznanym międzynarodowo znawcą molekularnych mechanizmów regulacji apoptozy i onkogenezy oraz twórcą ośrodka badań w zakresie funkcjonalnej genomiki w Katedrze Nauk Fizjologicznych Wydziału Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie. Autora „Ciekawostek z fizjologii zwierząt" charakteryzuje nie tylko pasja badacza, ale także znanego popularyzatora współczesnej wiedzy fizjologicznej wśród studentów medycyny weterynaryjnej, biologii, biotechnologii i nauk o zwierzę¬tach. Treści zawarte w 33 rozdziałach tej książki ujmują trafnością i wzbudzają ciekawość czytającego już samymi tytułami, zachęcając do bliższego poznania. Zwarte treści rozdziałów zachowują formę lekkości, mimo ciężaru merytorycznego współczesnej wiedzy i niezbędnych szczegółów w jej prezentacji. Powyższe atrybuty tej książki spełniają wymagania współczesnych publikacji, nie tylko popularnonaukowych, zapewniając im poczytność i zainteresowanie. Niezbędnego podkreślenia wymagają wyjątkowo ważne i ciekawe poznawczo wartości współczesnej wiedzy fizjologicznej, prezentowane w ujęciu funkcjonowania mechanizmów przyczynowo-sprawczych, obejmujących regulacje neuronalne, hormonalne i na poziomie genetycznym, epigenetycznym, przemiany energii i materii oraz homeostazy i szeroko pojmowanego wpływu czynników środowiska zewnętrznego. Duże wrażenie sprawiają przekonujące opisy plastyczności i siły przystosowania narządów, układów i całego organizmu w ujęciu ich perfekcyjnego funkcjonowania wielogatunkowego, a w szczególności zwierząt wyższych, wolno żyjących i człowieka. Atrakcyjne treści i epokowe odkrycia zostały podparte i wzbogacone prezentacją noblistów, dodając walorów opracowanym zagadnieniom. Uwzględniając dodatkowo brak podobnych publikacji, jak powyższa, w zakresie polskiego piśmiennictwa edukacji wyższej, średniej i popularnonaukowej, konieczne wydaje się jej szybkie opublikowanie, a przez to szersze udostępnienie publiczności i społeczeństwu, które w świecie technokratycznego przesycenia wraca do piękna natury i potrzebuje dostępu do tej wiedzy.

Od Autora

Niniejsza książka jest zbiorem wybranych ciekawostek z zakresu fizjologii zwierząt. Dziedzinę tę poznawałem i wykładałem przez 45 lat mojej pracy naukowo-dydaktycznej na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Moim zamierzeniem było napisanie książki popularnonaukowej, dostępnej nie tylko dla studentów weterynarii, nauk o zwierzętach, biologii czy biotechnologii, ale również dla wszystkich zainteresowanych poznawaniem funkcji organizmów zwierzęcych.

W niektórych rozdziałach nie zawsze udało się uniknąć określeń mniej zrozumiałych dla niewtajemniczonego Czytelnika, czy też zbyt szczegółowych opisów regulacji fizjologicznych. Wynika to z faktu, że fizjologia jest dynamicznie rozwijającą się, bardzo szeroką dziedziną nauki, której podstawą są wciąż poznawane, nowe, skomplikowane mechanizmy, warunkujące życie i aktywność organizmów. Zabawne rysunki autorstwa dr Ewy Osińskiej, nawiązujące do treści ciekawostek, nadają opracowaniu bardziej popularyzatorski charakter.

Pragnąłbym, aby ta książka została życzliwie przyjęta przez Czytelnika, rozbudzając w nim pasję zgłębiania tajników życia zwierząt.

Spis treści

Potencjał elektryczny przejawem życia komórki

Śmierć warunkująca życie

Autofagia narzędziem przeżycia komórki

Czuciowe mapy mózgu

Róg Amona – kreator pamięci

O czym śnią zwierzęta?

Opos symulant

Psy wykrywają nowotwory

Słonie słyszą z daleka

Hormon ciemności

Automatyczne serce

Dlaczego kaszaloty nie chorują na chorobę kesonową?

Specyfika oddychania u ptaków

Dlaczego krew jest czerwona?

Hemoglobina – transporter gazów we krwi

Jeść czy nie jeść?

Żywe bioreaktory

Kozy żywione gazetami

Dlaczego małe zwierzęta żyją krócej?

Dlaczego poroże jelenia rośnie tak szybko?

Zimowe śpiochy

Nowo narodzone prosięta mają dreszcze

Pies z wywieszonym językiem

Gorące wieprze

Zimne nogi pingwinów

Te cudowne chłodziarki

Życiodajna woda

„Pocałunkowe” hormony

Na czym polega matczyne rozpoznanie ciąży?

Ciąża przedłużona

Biologiczny zegar porodu

Gruczoł sutkowy – spiżarnia nowo narodzonego ssaka

Ten cudowny pierwszy pokarm