Niekonwencjonalne systemy kanalizacji

W każdej miejscowości (wieś, miasto) powstają różnego rodzaju ścieki, które zawierają dużo trujących związków chemicznych, bakterii i wirusów chorobotwórczych pochodzących zarówno od ludzi, jak i zwierząt oraz pa­sożytów przewodu pokarmowego. W okresie średniowiecza nie przywiązy­wano zbytniej wagi do stanu sanitarnego w miejscowościach. Szczególnie w dużych miejscowościach (miastach) występowały masowe epidemie, które zabijały tysiące ludzi. Z biegiem czasu człowiek poznał przyczyny i wynalazł sposoby zbierania, odprowadzania i oczyszczania ścieków, żeby zanieczysz­czenia zawarte w nich nie przenikały do wód gruntowych, rzek, jezior i stud­ni, z których czerpie się wodę do picia.

W ostatnim czterdziestoleciu XX wieku występował w kraju bardzo dy­namiczny wzrost inwestycji wodociągowych na obszarach wiejskich, co spo­wodowało bardzo duży wzrost ilości ścieków bytowych. Natomiast w tym samym okresie bardzo mało realizowano inwestycji kanalizacyjnych, co do­prowadziło do dużych zaniedbań na wsi w gospodarce ściekowej. Najczęściej stosowanym na obszarach wiejskich systemem kanalizacji w tym okresie był system bezodpływowy, który polega na gromadzeniu ścieków bytowo-gospodarczych w dołach gnilnych i następnie okresowym ich wywożeniu woza­mi asenizacyjnymi do grupowych oczyszczalni ścieków. Jest to rozwiązanie w eksploatacji bardzo drogie i, jak to pokazuje praktyka, rolnicy bardzo rzadko korzystają z wozów asenizacyjnych. W większości przypadków doły gnilne są nieszczelne lub ścieki z dołów gnilnych rolnicy usuwają tak zwa­nym sposobem gospodarczym - wywożąc je na pola, łąki lub odprowadzając do pobliskiego rowu melioracyjnego. Powoduje to na obszarach wiejskich, stopniowe skażenie zanieczyszczeniami gruntu oraz wód gruntowych i po­wierzchniowych.

Dopiero w XXI wieku, tuż przed wstąpieniem i po wstąpieniu do Unii Europejskiej, nastąpił dynamiczny wzrost inwestycji kanalizacyjnych na obszarach wiejskich. Do wzrostu inwestycji kanalizacyjnych przyczynił się wzrost świadomości ekologicznej samych rolników i unijne fundusze struk­turalne związane z dostosowywaniem obszarów wiejskich w Polsce do stan­dardów obowiązujących w Unii Europejskiej. Przy porządkowaniu gospo­darki ściekowej na obszarach wiejskich należy pamiętać, aby stosować roz­wiązania adekwatne od występujących warunków gruntowo-wodnych i brać pod uwagę opłacalność inwestycji oraz opinie mieszkańców kanalizowanych terenów.

W kraju obecny stan sanitarny w małych miejscowościach (wsiach) jest daleki od ideału. Do końca 2004 roku na wsi wybudowano tylko 34,4 tyś. km sieci zbiorczych systemów kanalizacji [11]. Na ogólną liczbę 41,2 tyś. wsi sołeckich w końcu 2004 roku bez kanalizacji było 87,6% wsi. Natomiast całkowicie skanalizowanych było tylko 7,3% wsi, a częściowo 5,1% wsi.

Przy rozproszonej zabudowie na terenach wiejskich budowa klasycznej kanalizacji grawitacyjnej nie jest opłacalna, stąd coraz częściej stosuje się niekonwencjonalne systemy, głównie kanalizację ciśnieniową i podciśnienio­wą. Tym właśnie systemom poświęcona jest niniejsza publikacja.

Spis treści

Wprowadzenie
1. Warunki stosowania kanalizacji ciśnieniowej i podciśnieniowej
2. Kanalizacja ciśnieniowa
2.1. Wiadomości ogólne
2.2. Budowa i zasada działania
2.3. Przydomowa pompownia ścieków
2.4. Strefowa pompownia ścieków
2.5. Tłocznia ścieków
2.6. Zasady projektowania
2.7. Przykład obliczeniowy
3. Kanalizacja podciśnieniowa
3.1. Wiadomości ogólne
3.2. Budowa i zasada działania
3.3. Węzły i zawory opróżniające
3.4. Sieć rurociągów podciśnieniowych
3.5. Stacje próżniowo-pompowe
3.6. Zasady projektowania
3.7. Zasady budowy i eksploatacji
3.8. Przykład obliczeniowy
Literatura
Załączniki