Technika rolnicza. Środki techniczne i energetyczne

Niniejszy podręcznik zawiera wiedzę z zakresu podstaw teoretycznych i budowy urządzeń technicznych oraz środków energetycznych stosowanych w szeroko pojętej produkcji rolniczej. Jest przeznaczony do zajęć z przedmiotu Technika rolnicza dla studentów studiów dziennych i zaocznych wydziałów przyrodniczych, głównie rolniczego. Technika rolnicza — środki techniczne i energetyczne jest pierwszą częścią dwutomowego cyklu. Część druga dotyczy narzędzi i maszyn rolniczych. Sposób i zakres przedstawienia treści wynika z wieloletniego doświadczenia autora w przekazywaniu wiedzy technicznej na zajęciach dydaktycznych ze studentami studiów przyrodniczych oraz z doświadczenia w użytkowaniu sprzętu rolniczego w kraju i za granicą.

Wiedza techniczna staje się coraz bardziej ważniejsza dla efektywnego wyboru i stosowania wysoko wydajnego nowoczesnego sprzętu technicznego i środków energetycznych w produkcji wielofunkcyjnego gospodarstwa oraz dla spełnienia coraz wyższych wymagań agrotechnicznych i ekologicznych, przyczyniając się do zrównoważonego rozwoju otoczenia pozamiejskiego. Dla efektywnego poznawania coraz bardziej skomplikowanej techniki rolniczej w pierwszej części podręcznika przedstawiono wiedzę uniwersalną dotyczącą wybranych zagadnień teoretycznych oraz podstaw budowy i działania części maszyn mechanicznych, hydraulicznych, pneumatycznych i elektrycznych, zarówno stanowiących oddzielne stosowane urządzenia w produkcji rolniczej i w ochronie środowiska, jak również będących podstawą budowy narzędzi, maszyn i ciągników rolniczych.

W podręczniku omówiono urządzenia do uzyskiwania energii cieplnej i energii mechanicznej z nośników konwencjonalnych takich, jak prąd elektryczny i paliwa ropopochodne. Przedstawiono budowę silników hydraulicznych, pneumatycznych, elektrycznych i spalinowych oraz ciągników rolniczych, uwzględniając ich nowoczesne rozwiązania zwiększające funkcjonalność, polepszające wykorzystywanie energii oraz ochroną środowiska. Podano zalecenia do efektywnego stosowania ciągników rolniczych i zmniejszenia negatywnego oddziaływania na glebę.

Ponadto przedstawiono sposoby i urządzenia do wykorzystywania niekonwencjonalnych, odnawialnych rodzajów energii, zalecanych szczególnie do stosowania na terenach wiejskich. Dotyczy to wykorzystania energii słońca, wiatru, wody, energii ziemi oraz wytwarzanej z produktów rolniczych ekologicznej bioenergii.

Dużo uwagi poświęcono zagadnieniom związanym z automatyzacją urządzeń, ciągników i maszyn oraz zasygnalizowano problem robotyzacji. Rozwiązania te stają się coraz powszechniejsze we współczesnej produkcji rolniczej, przyczyniając się do zwiększenia wydajności i jakości pracy. Znaczne ograniczenie bezpośredniego udziału człowieka w produkcji, zastąpienie jego pracy automatami i robotami, osiągnięto w produkcji zwierzęcej. W produkcji roślinnej coraz więcej operacji jest wykonywanych za pomocą urządzeń automatycznych, wspomaganych mikroprocesorami, umieszczanymi w ciągnikach i samobieżnych maszynach rolniczych. Coraz częściej są stosowane roboty i drony oraz, jak dotąd z problemami, ciągniki autonomiczne. Oprócz spełnianych funkcji regulacyjnych komputery monitorują i archiwizują ogromne ilości danych, będących podstawą racjonalnego zarządzania techniką i produkcją rolniczą w systemie człowiek - maszyna (robot) - roślina (zwierzę).

Spis treści

Znaczenie i rozwój techniki rolniczej

Podstawy teoretyczne i części maszyn

Urządzenia i instalacje hydrauliczne

Urządzenia i instalacje pneumatyczne

Energia elektryczna i urządzenia elektryczne

Urządzenia automatyczne i roboty

Urządzenia do doju mechanicznego

Automatyczna obora. Wybrane urządzenia

Do zadawania pasz

Silniki

Ciągniki rolnicze

Systemy i urządzenia w precyzyjnym i inteligentnym rolnictwie (smart farming)

Urządzenia do wykorzystywania niekonwencjonalnych źródeł energii