Inspekcja ochrony środowiska. Komentarz

Inspekcja Ochrony Środowiska (IOŚ) jest organem powołanym do kontroli przestrzegania przepisów o ochronie środowiska oraz badania i oceny stanu środowiska.

W komentarzu szczegółowo omówiono:

• katalog zadań IOŚ oraz jej organy,
• zagadnienia dotyczące pracowników IOŚ, w tym wymagań na stanowisku Inspektora Ochrony Środowiska, czasu pracy i dodatków inspekcyjnych,
• wykonywanie przez IOŚ zadań kontrolnych oraz w zakresie poważnych awarii,
• państwowy monitoring środowiska.

Komentarz wzbogacony został o wykaz przestępstw przeciwko środowisku, wykroczeń oraz deliktów administracyjnych, w zakresie których właściwe są organy Inspekcji Ochrony Środowiska. Omawia także zmiany, które przyznały organom IOŚ wiele nowych kompetencji do tej pory zarezerwowanych wyłącznie dla prokuratury i innych organów ścigania. Ten stan rzeczy doprowadził do wielu wątpliwości interpretacyjnych, które autorzy komentarza w przystępny sposób wyjaśniają.

Adresaci:
Publikacja przeznaczona jest dla pracowników administracji rządowej i samorządowej – m.in. urzędów gmin, powiatów, województw, Inspekcji Ochrony Środowiska, prokuratury, Policji, Krajowej Administracji Skarbowej, Inspekcji Transportu Drogowego, Straży Pożarnej. Zainteresuje także przedsiębiorców z branż, które podlegają kontroli Inspekcji Ochrony Środowiska.

Spis treści

Wykaz skrótów 11

Wstęp 15

Część I
Wprowadzenie historyczne i teoretyczne

1. Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska powołana ustawą z 31.01.1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska 21
2. Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska powołana ustawą z 20.07.1991 r. o Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska 27
3. Przemiany ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska 34
4. Miejsce ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska w systemie prawnym 39
5. Inspekcje środowiska w prawie międzynarodowym i unijnym 41

Część II
Komentarz

Ustawa z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska 47

Rozdział 1
Przepisy ogólne 49
Art. 1. [Zadania Inspekcji] 49
Art. 2. [Zakres zadań Inspekcji] 52

Rozdział 2
Organy Inspekcji Ochrony Środowiska 78
Art. 3. [Wskazanie organów] 78
Art. 3a. [Pozycja Głównego Inspektora Ochrony Środowiska] 80
Art. 4. [Powoływanie Głównego Inspektora] 80
Art. 4a. [Zadania Głównego Inspektora] 86
Art. 5. [Pozycja, powoływanie i zadania wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska] 89
Art. 5a. [Roczny plan działalności kontrolnej] 93
Art. 6. (uchylony) 97
Art. 7. [Powierzanie zadań powiatom] 97
Art. 8. [Organ właściwy i organ wyższego stopnia] 98
Art. 8a. [Wojewódzki inspektor a samorząd terytorialny] 99
Art. 8b. [Wniosek starosty, wójta, burmistrza, prezydenta miasta] 100
Art. 8c. (uchylony) 101

Rozdział 2a
Pracownicy Inspekcji Ochrony Środowiska 102
Art. 8d. [Ogół pracowników Inspekcji Ochrony Środowiska] 102
Art. 8e. [Inspektor Inspekcji Ochrony Środowiska] 104
Art. 8f. [Czas pracy] 106
Art. 8g. [Dodatek inspekcyjny] 108
Art. 8h. [Ochrona prawna pracowników Inspekcji] 108

Rozdział 3
Wykonywanie zadań kontrolnych przez Inspekcję Ochrony Środowiska 112
Art. 9. [Uprawnienia kontrolującego] 112
Art. 9a. [Kontrola przedsiębiorców] 119
Art. 9b. [Legitymacja służbowa] 121
Art. 9c. [Uczestnictwo w kontroli] 122
Art. 10. [Obowiązki kontrolowanego] 125
Art. 10a. [Występowanie o pomoc] 126
Art. 10b. [Szczególne uprawnienia inspektorów] 130
Art. 10c. [Zespół kontrolny] 150
Art. 10d. [Informacje uzyskane podczas czynności z art. 10b ust. 2] 151
Art. 10e. [Informacje kryminalne] 153
Art. 11. [Protokół] 154
Art. 12. [Uprawnienia pokontrolne wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska] 155
Art. 12a–13. (uchylone) 162
Art. 14. [Rola organów Inspekcji w sprawach o wykroczenia] 162
Art. 15. [Rola organów Inspekcji w sprawach o przestępstwa] 201
Art. 16. [Wnioski i wystąpienia] 238
Art. 16a. [Reakcja na nieprawidłowości] 239
Art. 17. [Współdziałanie] 240
Art. 18. [Koszty analiz i pomiarów] 246
Art. 18a–18b. (uchylone) 249
Art. 19. [Postępowanie o ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu] 249
Art. 20–21. (uchylone) 250
Art. 22. [Podejmowanie czynności przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska] 250

Rozdział 4
Państwowy monitoring środowiska 252
Art. 23. [Organizacja monitoringu] 255
Art. 24. (uchylony) 266
Art. 25. [Gromadzenie informacji] 267
Art. 25a. (uchylony) 267
Art. 25b. [Raport o stanie środowiska w Polsce] 267
Art. 25c. [Sporządzanie i przekazywanie informacji o badaniach monitoringowych prowadzonych w ramach państwowego monitoringu środowiska] 267
Art. 26. (uchylony) 268
Art. 27. [Delegacja do określenia warunków i metod pomiarów] 269
Art. 28. [Informowanie społeczeństwa] 269

Rozdział 4a
(uchylony) 272
Art. 28a–28e. (uchylone) 272

Rozdział 4b
Laboratoria 273
Art. 28f. [Centralne laboratorium badawcze] 273
Art. 28g. [Krajowe laboratoria referencyjne] 275

Rozdział 4c
System informatyczny Inspekcji Ochrony Środowiska „Ekoinfonet” 279
Art. 28h. [Organizacja Ekoinfonetu] 279
Art. 28i. [Krajowe Repozytorium] 284
Art. 28j. [Korzystanie lub przetwarzanie danych z Ekoinfonetu] 285

Rozdział 5
Wykonywanie zadań w zakresie poważnych awarii 286
Art. 29. [Przeciwdziałanie poważnym awariom] 286
Art. 30. [Współdziałanie w zwalczaniu poważnej awarii] 290
Art. 31. [Kontrola zakładów o zwiększonym i dużym ryzyku] 290

Rozdział 5a
Przepisy karne i przepisy o karach pieniężnych 296
Art. 31a. [Wykroczenia w zakresie informowania organu Inspekcji i korzystania z Ekoinfonetu] 296
Art. 31b. [Niedostarczanie danych na potrzeby państwowego monitoringu środowiska] 301
Art. 31c. [Delikt administracyjny uniemożliwiania lub utrudniania kontroli] 306

Rozdział 6
Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe 318
Art. 32–33. (pominięte) 318
Art. 34. [Wejście wojewódzkich inspektorów ochrony środowiska w stosunki prawne Ośrodków (Samodzielnych Pracowni) Badań i Kontroli Środowiska] 318
Art. 35. [Stosunki pracy pracowników dotychczasowych Ośrodków (Samodzielnych Pracowni) Badań i Kontroli Środowiska] 319
Art. 36. [Jednostki budżetowe] 319
Art. 37. [Postępowania w toku] 320
Art. 38. [Wejście w życie] 320

Bibliografia 321

Aneks nr 1
Przestępstwa przeciwko środowisku 325

Aneks nr 2
Wykroczenia 329

Aneks nr 3
Delikty administracyjne 367
Kary pieniężne w Prawie ochrony środowiska 367
Kary pieniężne w ustawie o odpadach 380
Kary pieniężne w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach 385
Kary pieniężne w ustawie o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów 390