Minimalizowanie stresu małych zwierząt w praktyce weterynaryjnej

Dla wielu zwierząt wizyta u lekarza weterynarii wiąże się z lękiem i stresem. Można jednak tego stanu uniknąć, a przynajmniej zmniejszyć, mając na uwadze dobrostan zwierząt. Zapewnienie pacjentom i ich opiekunom możliwie jak najprzyjemniejszego pobytu w lecznicy weterynaryjnej jest rozsądne również ze względów ekonomicznych. Im lepiej zwierzę czuje się u danego lekarza, tym chętniej opiekun pacjenta wróci z nim na kolejne wizyty. Co nie mniej ważne, kliniczna codzienność staje się przyjemniejsza, spokojniejsza i bardziej przewidywalna także dla lekarzy weterynarii i personelu pomocniczego. Przez dopasowanie gabinetu i przebiegu pracy do potrzeb zwierząt, odpowiednie doradzanie opiekunom, jak i stosowne przygotowanie można wiele osiągnąć, również przy natłoku obowiązków.

Poprzez tę książkę chciałybyśmy przekazać wszystkim praktykującym Koleżankom i Kolegom garść prostych rad, jak za pomocą określonych środków osiągnąć wyraźną redukcję stresu u pacjentów gabinetów weterynaryjnych. Bazując na naszym długoletnim doświadczeniu w obszarach behawioryzmu i dobrostanu zwierząt, pokazujemy, że często nawet proste zmiany mogą skutkować znacznym uspokojeniem zwierzęcia. Ponadto dzielimy się także informacjami, jak rozpoznać, czy pacjent jest zestresowany lub odczuwa ból. Mamy nadzieję, że przyczynimy się w ten sposób do stworzenia przyjemniejszych warunków w lecznicach nie tylko dla opiekunów zwierząt i lekarzy weterynarii, ale przede wszystkim dla pacjentów.

Spis treści

1 Lecznica małych zwierząt i jej pacjenci – wprowadzenie . 1

1.1 Projektowanie recepcji i poczekalni 1

1.1.1 Recepcja . 1

1.1.2 Poczekalnia . 1

1.1.3 Wyjście . 3

1.1.4 Redukcja hałasu i rodzaj podłogi 3

1.2 Projektowanie gabinetu lekarskiego . 4

1.2.1 Oświetlenie . 4

1.2.2 Bodźce dotykowe . 5

1.2.3 Zapachy . 5

1.3 Projektowanie części szpitalnej 6

1.4 Postępowanie z pacjentami 6

1.4.1 Unieruchomienie 7

1.4.2 Narzędzia pomocnicze 7

1.5 Przeciwwarunkowanie 7

1.5.1 Zwierzęta młode . 9

1.5.2 Zwierzęta dorosłe 9

1.6 Wytyczne dla opiekunów 10

1.6.1 Jazda samochodem . . . . . . . . . . . . . . . 11

1.6.2 Trening medyczny . 11

1.6.3 Pobyt w poczekalni . 12

1.6.4 Wizyta w gabinecie lekarskim . . . . . . . . 12

1.7 Eutanazja 12

2 Psy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

2.1 Ogólne informacje 15

2.1.1 Zachowania lękowe u psów w lecznicy dla zwierząt 15

2.1.2 Formy komunikacji 16

2.1.3 Ból . 20

2.2 Przygotowanie do wizyty lekarskiej . 21

2.2.1 Hodowca 21

2.2.2 Wychowanie psów 21

2.2.3 Obroża, uprząż, smycz i kaganiec . 23

2.2.4 Droga do lekarza weterynarii i czynniki stresogenne przed wizytą 24

2.3 Wizyta w lecznicy . 25

2.3.1 Kontakty człowiek–pies 25

2.3.2 Gabinet lekarski i postępowanie

z pacjentem 25

2.3.3 Środki budowania zaufania w praktyce weterynaryjnej 27

2.3.4 Inne środki pomocnicze w praktyce

weterynaryjnej 30

2.3.5 Podawanie tabletek . 31

2.3.6 Pobyt stacjonarny 32

2.4 Po wizycie u lekarza weterynarii . 33

3 Koty 35

3.1 Ogólne informacje 35

3.1.1 Typowe zachowanie i implikacje dla praktyki lekarsko-weterynaryjnej 35

3.1.2 Mowa ciała . 38

3.1.3 Wokalizacja . 41

3.1.4 Rozpoznawanie bólu . 42

3.2 Przygotowanie do wizyty lekarskiej . 43

3.2.1 Przyzwyczajanie do transportera 43

3.2.2 Trening medyczny . 45

3.2.3 Droga do lekarza weterynarii . 46

3.3 Pobyt w lecznicy 46

3.3.1 Przygotowanie gabinetu lekarskiego 47

3.3.2 Obchodzenie się z pacjentami . 47

3.3.3 Pobyt w szpitalu 51

3.4 Po wizycie w gabinecie

weterynaryjnym . 52

3.4.1 Nadmierne pobudzenie . 52

3.4.2 Kontakty z innymi kotami . 52

4 Króliki 55

4.1 Ogólne informacje 55

4.1.1 Mowa ciała 55

4.1.2 Wokalizacja . 55

4.1.3 Rozpoznawanie bólu . 56

4.2 Przygotowanie do wizyty w gabinecie weterynaryjnym 57

4.2.1 Cechy charakterystyczne gatunku 57

4.2.2 Wskazówki dla opiekunów . 59

4.2.3 Postępowanie przed wizytą w gabinecie

weterynaryjnym 60

4.3 Postępowanie z pacjentem

w lecznicy 61

4.3.1 Obchodzenie się z pacjentem 61

4.3.2 Leczenie stacjonarne . 64

4.4 Po wizycie w gabinecie

weterynaryjnym 64

4.4.1 Środki ostrożności . 64

5 Kawie domowe . 67

5.1 Ogólne informacje 67

5.1.1 Kawie domowe w praktyce

weterynaryjnej . 67

5.1.2 Mowa ciała . 68

5.1.3 Wokalizacja . 70

5.1.4 Rozpoznawanie bólu . 70

5.2 Przygotowanie do wizyty w gabinecie weterynaryjnym 71

5.3 Wizyta w lecznicy 71

5.3.1 Obchodzenie się ze zwierzętami 72

5.3.2 Leczenie stacjonarne . 72

5.4 Po wizycie w gabinecie weterynaryjnym 73

6 Chomiki syryjskie 75

6.1 Ogólne informacje 75

6.1.1 Mowa ciała . 75

6.1.2 Wokalizacja . 75

6.1.3 Rozpoznawanie bólu . 75

6.2 Przygotowanie do wizyty w gabinecie weterynaryjnym 76

6.2.1 Cechy charakterystyczne gatunku 76

6.2.2 Wskazówki dla opiekunów . 77

6.2.3 Środki przygotowawcze . 77

6.3 Wizyta w gabinecie weterynaryjnym 77

6.3.1 Obchodzenie się z chomikiem . 77

7 Szczury 79

7.1 Ogólne informacje 79

7.1.1 Mowa ciała . 79

7.1.2 Wokalizacja . 79

7.1.3 Rozpoznawanie bólu . 79

7.2 Przygotowanie do wizyty w gabinecie weterynaryjnym 81

7.2.1 Cechy charakterystyczne gatunku 81

7.2.2 Wskazówki dla opiekunów . 82

7.2.3 Przygotowanie do wizyty w gabinecie weterynaryjnym 83

7.3 Pobyt w lecznicy 84

7.3.1 Postępowanie ze zwierzętami 84

7.4 Po wizycie w gabinecie weterynaryjnym 85

7.4.1 Środki ostrożności . 85

8 Inne małe ssaki domowe . 87

8.1 Ogólne informacje 87

8.2 Myszy 87

8.2.1 Mowa ciała . 87

8.2.2 Wokalizacja . 87

8.2.3 Rozpoznawanie bólu . 88

8.2.4 Postępowanie ze zwierzętami 89

8.3 Koszatniczki 89

8.3.1 Mowa ciała . 89

8.3.2 Wokalizacja . 90

8.3.3 Rozpoznawanie bólu . 90

8.3.4 Postępowanie ze zwierzętami 90

8.4 Szynszyle 91

8.4.1 Mowa ciała . 91

8.4.2 Wokalizacja . 91

8.4.3 Rozpoznawanie bólu . 91

8.4.4 Postępowanie ze zwierzętami 92

9 Ptaki . 93

9.1 Ogólne informacje 93

9.1.1 Mowa ciała . 93

9.1.2 Wokalizacja . 93

9.1.3 Rozpoznawanie bólu . 93

9.2 Przygotowanie do wizyty w gabinecie weterynaryjnym . 94

9.2.1 Trening przyzwyczajający do kontaktu z ludźmi 94

9.2.2 Trenowanie chwytania i unieruchamiania 95

9.2.3 Uczenie komend (duże papugi) 95

9.2.4 Transporter . 96

9.3 Pobyt w lecznicy 97

9.3.1 Postępowanie ze zwierzętami 97

9.3.2 Pobyt stacjonarny . 100

10 Załącznik . 101

10.1 Przyzwyczajanie do jazdy samochodem (pies/kot) . 101

10.2 Trening legowiskowy 103

10.3 Przyzwyczajanie do kagańca 104

10.4 Przyzwyczajanie do transportera (kot) 107

10.5 Podawanie kotu tabletek 109

10.6 Małe ssaki domowe: trening aklimatyzacyjny 111

10.7 Małe ssaki domowe: przygotowanie do wizyty w gabinecie weterynaryjnym 112

10.8 Rozpoznawanie bólu u królika 114

10.9 Rozpoznawanie bólu u szczura . 116