Mykologia medyczna

Różne czynniki biotyczne (priony, wirusy, bakterie, grzyby, pasożyty) tworzą naturalną lub chorobotwórczą biotę organizmu człowieka. Kilkaset gatunków grzybów, występujących we wszystkich częściach biosfery, wykazuje potencjalne działanie patogenne w stosunku do ludzi, którzy we wszystkich okresach ontogenezy, począwszy od rozwoju wewnątrzmacicznego, narażeni są na ich ekspozycję. Rozwój nowoczesnych metod diagnostycznych powoduje wykrywanie nowych patogenów, a badanie mykobioty tylko jamy ustnej osób zdrowych, przeprowadzone metodami biologii molekularnej, wykazało obecność 101 gatunków należących do 85 (75 dających się hodować) rodzajów grzybów. Jednocześnie obserwuje się zmiany w prewalencji poszczególnych gatunków i pojawianie się szczepów opornych na antybiotyki oraz chemioterapeutyki przeciwgrzybiczne o coraz większej aktywności enzymatycznej w stosunku do tkanek ludzkich. Możliwość ujawnienia właściwości patogennych grzybów zależy m.in. od stanu żywiciela i występowania czynników sprzyjających rozwojowi grzybicy. W ostatnich latach obserwuje się wzrost częstości grzybic jednoogniskowych, wieloogniskowych i uogólnionych, co związane jest ze zwiększającą się populacją osób podatnych na zakażenia.

Przekazujemy do rąk Czytelników podręcznik przygotowany przez nauczycieli akademickich różnych specjalności, zajmujących się od wielu lat problemami mykologii medycznej u ludzi i zwierząt. Książka adresowana jest zarówno do studentów (kierunki medyczne i biologiczne), jak i do lekarzy medycyny i weterynarii różnych specjalności, a także innych fachowych pracowników służby zdrowia (diagności laboratoryjni, pielęgniarki, ratownicy medyczni, fizjoterapeuci). Podręcznik spełni swoje zadanie, jeżeli przyczyni się do poszerzenia wiedzy na temat chorób ludzi i zwierząt, których czynnikami etiologicznymi są grzyby, wpłynie na ich zwiększoną częstość wykrywania, a tym samym zwalczania, uświadomi zagrożenia jakie stanowią grzybice i wywoła dyskusję wśród adresatów książki. Będziemy wdzięczni za ewentualne krytyczne uwagi i sugestie w nadziei, że podręcznik znajdzie uznanie i zostanie życzliwie przyjęty przez Czytelników.

W treści

Budowa i bioekologia grzybów chorobotwórczych

Zmienność natury grzybów i jej znaczenie

Badania diagnostyczne

Oznaczanie in vitro wrażliwości grzybów na leki

Charakterystyka wybranych gatunków grzybów potencjalnie  chorobotwórczych

Różnicowanie wybranych cech wewnątrzgatunkowych grzybów  oraz przykłady biotypowania szczepów

Przewlekła nawracająca kandydoza błon śluzowych i skóry związana  ze złożonymi niedoborami immunologicznymi o podłożu genetycznym

Układ żywiciel–grzyb

Grzybice jamy ustnej

Grzybice układu pokarmowego

Grzybice górnych dróg oddechowych

Grzybice dolnych dróg oddechowych

Grzybice narządów płciowych i moczowych

Wybrane postacie grzybic wieloogniskowych i uogólnionych

Zakażenia grzybicze u biorców narządowych

Grzybice ucha

Grzybice skóry i paznokci

Grzyby w zakażeniach szpitalnych

Leki o działaniu przeciwgrzybiczym

Grzybice u zwierząt

Tezaurus terminów mykologicznych