Ornitologia kryminalna

Książka będzie pierwszym naukowym spojrzeniem na problematykę ochrony środowiska przyrodniczego w zakresie ornitologii kryminalnej. Autor omawia w niej kryminologiczne, prawnokarne i administracyjnoprawne zagadnienia związane z ornitologią kryminalną. W szczególności diagnozuje przyczyny, przejawy i przeciwdziałanie patologiom związanym z przedmiotową tematyką.

Publikacja skierowana jest nie tylko do środowiska naukowego lecz również do wszystkich osób zainteresowanych tematyką ochrony środowiska naturalnego. Monografia niniejsza stanowić może cenny materiał dydaktyczny do prowadzenia zajęć akademickich na kierunkach: Prawo, Administracja, Bezpieczeństwo wewnętrzne, Kryminologia. Książka adresowana jest również do osób zajmujących się stosowaniem prawa, przede wszystkim do funkcjonariuszy organów ścigania. Jednocześnie jest głosem w dyskusji naukowej nad problemami przestępczości skierowanej przeciwko środowisku.

Spis treści:

Rozdział 1. Wprowadzenie do ornitologii kryminalnej

1.1. Uzasadnienie naukowego wyodrębnienia ornitologii kryminalnej
1.2. Świat dzikich gatunków ptaków – zakres zainteresowań badawczych oraz podstawowa siatka pojęciowa
1.3. Wybrane przykłady zagłady dzikich gatunków awifauny
1.4. Społeczna rola dzikiego ptactwa
1.4.1. Perspektywa historyczna
1.4.2. Perspektywa współczesna
1.4.2.1. Terapeutyczne znaczenie ptasich populacji
1.4.2.2. Ptasie programy resocjalizacyjne

Rozdział 2. Konflikt interesów: człowiek – dzikie gatunki ptactwa

2.1. Dzikie ptactwo a szkody spowodowane w uprawach rolnych, ogrodnictwie i sadownictwie
2.2. Ptaki wodne a problem szkód w gospodarce rybackiej
2.3. Dzikie ptaki w przestrzeni miejskiej
2.4. Ptak jako „sprawca” przestępstwa

Rozdział 3. Prawne gwarancje ochrony dzikiej awifauny

3.1. Regulacje międzynarodowe
3.1.1. Konwencja waszyngtońska
3.1.2. Konwencja ramsarska
3.1.3. Konwencja bońska
3.1.4. Konwencja o różnorodności biologicznej
3.1.5.  Regulacje dotyczące światowego dziedzictwa kulturowego a ochrona dzikiej przyrody
3.2. Regulacje europejskie/unijne
3.2.1. Konwencja berneńska
3.2.2. Europejska konwencja krajobrazowa
3.2.3. Dyrektywa ptasia
3.2.4. Dyrektywa siedliskowa
3.3. Regulacje krajowe
3.3.1. Prawo karne
3.3.2. Ustawa o ochronie przyrody
3.3.3. Ustawa o ochronie zwierząt
3.3.4. Pozostałe wybrane regulacje

Rozdział 4. Przegląd wybranych zjawisk zagrażających dzikim gatunkom awifauny – perspektywa ekokryminologiczna

4.1. Zielona kryminologia wobec współczesnych zagrożeń cywilizacyjnych
4.2. Charakterystyka zjawisk zagrażających dzikim gatunkom awifauny
4.2.1. Urbanizacja
4.2.2. Industrializacja
4.2.2.1. Przemysłowa eksploatacja surowców naturalnych
4.2.2.2. Inwestycje hydrologiczne
4.2.2.3. Farmy wiatrowe
4.2.2.4. Energetyczne linie przesyłowe – przypadek bociana białego
4.2.3. Deforestacja
4.2.3.1. Uprawy monokulturowe – przykład plantacji palmy oleistej
4.2.3.2. Podpalania lasów pierwotnych
4.2.3.3. Produkcja węgla drzewnego
4.2.4. Zmiany klimatyczne
4.2.5. Komercyjne rybołówstwo
4.2.6. Spór wokół tzw. rekreacyjnego myślistwa – perspektywa ornitologiczna
4.2.7. Dzikie ptaki jako ofiary katastrof ekologicznych
4.2.8. Zagrożenia związane z ruchem drogowym i lotniczym
4.2.9. Ochrona dzikich gatunków awifauny a turystyka masowa
4.2.10. Hałas a ochrona ptasich siedlisk
4.2.11. Gatunki inwazyjne
4.2.12. Pestycydy i inne związki toksyczne
4.2.13. Odpady a kondycja ptasich populacji
4.2.14. Ptaki jako ofiary konfliktów zbrojnych
4.2.15. Zjawisko tzw. zanieczyszczeń światłem
4.2.16. Kolizje ptaków z powierzchniami przezroczystymi
4.2.17. Dokarmianie dzikiego ptactwa – potrzeby i zagrożenia

Rozdział 5. Nielegalne rynki handlu dzikimi gatunkami awifauny

5.1. Przegląd kryminologicznych kategorii przestępstw przeciwko dzikiej awifaunie
5.2. Nielegalne rynki handlu chronionymi gatunkami dzikiej awifauny z perspektywy przestępczości zorganizowanej
5.3. Nielegalny handel chronionymi gatunkami dzikiej awifauny w Internecie
5.4. Nielegalne „ptasie rynki” – kryminologiczna charakterystyka wybranych obszarów
5.4.1. Ptaki drapieżne
5.4.2. Papugi
5.4.3. Ptaki śpiewające
5.4.4.  Nielegalny rynek handlu „ptasimi talizmanami miłości” – przykład kolibrów
5.4.5. Nielegalny handel „ptasią kością” – przykład hełmoroga
5.4.6. Handel „jaskółczymi gniazdami” – przykład salangan
5.4.7. Handel ptasimi piórami i puchem – przykład edredonów
5.4.8.  Rynek azjatyckiej medycyny ludowej a zjawisko nielegalnego pozyskiwania chronionych ptaków
5.4.9. Koncerny spożywcze i gastronomia a nielegalny rynek handlu  chronionymi gatunkami dzikiej awifauny
5.4.10. Nielegalny rynek taksydermii a ochrona ginących gatunków ptaków
5.4.11. Nielegalne pozyskiwanie ptaków przez branżę rozrywki i rekreacji

Rozdział 6. Przeciwdziałanie przestępczości oraz innym zjawiskom patologicznym zagrażającym dzikim gatunkom awifauny

6.1. Przedsięwzięcia międzynarodowe
6.1.1. Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ)
6.1.1.1.  Program Ochrony Środowiska Narodów Zjednoczonych (UNEP)
6.1.1.2. Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości
6.1.1.3. Organizacja Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury (UNESCO)
6.1.2. Międzynarodowa Organizacja Policji Kryminalnej (INTERPOL)
6.1.3. Sekretariat Konwencji Waszyngtońskiej (CITES)
6.1.4. Międzynarodowa Unia Ochrony Środowiska (IUCN)
6.1.5. Światowa Organizacja Celna (WCO)
6.1.6. Międzynarodowe Konsorcjum ds. Zwalczania Przestępczości Przeciwko Dzikiej Przyrodzie (ICCWC)
6.1.7. Amerykańska Służba Ochrony Dzikiej Przyrody i Rybołówstwa (USFWS)
6.1.8. Partnerstwo na rzecz Zwalczania Przestępstw przeciwko Dzikiej Przyrodzie (PAW)
6.2. Przedsięwzięcia wspólnotowe
6.2.1. Europejski Urząd Policji (Europol)
6.2.2. Europejska Agencja Środowiska (EEA)
6.3. Wybrane organizacje ekologiczne o zasięgu międzynarodowym
6.3.1. BirdLife International
6.3.2. Wildlife Trade Monitoring Network (TRAFFIC)
6.3.3. Światowy Fundusz na rzecz Przyrody (WWF)
6.3.4. Greenpeace
6.3.5. Środowiskowa Agencja Wywiadowcza (EIA)
6.3.6. Międzynarodowy Fundusz na Rzecz Dobrostanu Zwierząt (IFAW)
6.3.7. Kampania Przeciwko Okrucieństwu wobec Zwierząt (CATCA)
6.4. Przedsięwzięcia krajowe
6.4.1. Policja
6.4.2. Służba Celno-Skarbowa
6.4.3. Straż Graniczna
6.4.4. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
6.4.5. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska
6.4.6. Straże miejskie/gminne
6.5. Wybrane pozarządowe organizacje zajmujące się ochroną ptasich populacji
6.5.1. Liga Ochrony Przyrody
6.5.2. Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra”
6.5.3. Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
6.5.4. Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
6.5.5. Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
6.5.6. Komitet Ochrony Orłów
6.5.7. Federacja Zielonych „GAJA”
6.5.8. Fundacja „Straż Ochrony Zwierząt”

Podsumowanie
Bibliografia
Wykaz rycin