Prawna ochrona zwierząt gospodarskich

Zwierzęta gospodarskie podlegają ochronie z co najmniej trzech powodów. Po pierwsze spełniają cały szereg ważnych funkcji użytkowych, po drugie są elementem środowiska, po trzecie są istotami żywymi, wrażliwymi na ból i cierpienie. Dlatego ochrona zwierząt gospodarskich skupia się i przejawia w trzech głównych nurtach jako ochrona:

-           użytkowa,

-           zachowawcza,

-           humanitarna.

Ochrona użytkowa jest jedną z najstarszych form opieki nad zwierzętami. Ma na celu utrzymywanie zasobów zwierzęcych w postaci określonych wielkości populacji poszczególnych gatunków zwierząt gospodarskich i zarządzanie nimi, tak aby zaspokoić podstawowe potrzeby ludzi w zakresie popytu na surowce zwierzęce.

Ochrona zachowawcza polega na podejmowaniu działań zmierzających do ratowania i zapewnienia przetrwania ginących oraz zagrożonych wyginięciem, rzadko wy-stępujących ras i odmian zwierząt, które należy chronić podobnie jak inne wytwory kul-tury na wzór ochrony i zachowania przyrody jako dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego ludzkości.

Humanitarna ochrona określa sposób zachowania i postępowania człowieka wobec zwierząt, przede wszystkim działań przeciwko zadawaniu zbędnego bólu i cierpienia. Wszystkie nurty ochrony zwierząt gospodarskich nie pozostają w sprzeczności. Są ze sobą powiązane, uzupełniając się wzajemnie. Łączy je m.in. ochrona weterynaryjna, która ma na celu przede wszystkim zachowanie zdrowia zwierząt i zwalczanie chorób.

Źródła prawnej ochrony zwierząt gospodarskich są zawarte w wielu różnych regulacjach zarówno na szczeblu prawa krajowego, jak i unijnego. W początkowych rozdziałach monografii omówiono podstawowe założenia ochrony użytkowej i zachowawczej, natomiast dalsze są poświęcone humanitarnej ochronie zwierząt i w pewnym stopniu ochronie użytkowej i zachowawczej.

Spis treści

Rozdział 1. Wprowadzenie.

Udomowienie zwierząt; Znaczenie zwierząt gospodarskich w życiu człowieka; Znaczenie ekonomiczne chowu zwierząt; Zdrowie ludzi; Zwierzęta i środowisko    

Rozdział 2. Identyfikacja zwierząt         

System identyfikacji i rejestracji zwierząt gospodarskich; Rejestracja zwierząt gospodarskich; Ustalanie tożsamości zwierząt           

Rozdział 3. Reglamentacja hodowli zwierząt gospodarskich.

Co to są zwierzęta gospodarskie?; Księgi i rejestry hodowlane; Obrót materiałem hodowlanym; Ocena wartości użytkowej i hodowlanej zwierząt; Rozród zwierząt; Kontrola hodowli i rozrodu zwierząt         

Rozdział 4. Ochrona zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich.

Źródła prawnej ochrony zasobów genetycznych; Założenia dotyczące ochrony zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich w Polsce; Ochrona krajowych zasobów genetycznych in situ; Bydło; Świnie; Owce; Konie; Drób; Zwierzęta futerkowe; Pszczoły i ryby; Ochrona zasobów genetycznych ex situ

Rozdział 5. Dobrostan zwierząt gospodarskich

Patologie związane z chowem przemysłowym; Źródła prawnej ochrony dobrostanu zwierząt; Warunki utrzymania zwierząt gospodarskich; Opieka nad zwierzętami i kwalifikacje personelu; Bydło; Świnie; Konie; Małe przeżuwacze; Drób; Żywienie zwierząt; Higiena pasz

Rozdział 6. Ochrona zwierząt podczas transportu

Przewoźnicy, organizatorzy i opiekunowie zwierząt; Zezwolenia, licencje i świadectwa zatwierdzenia; Załadunek i rozładunek zwierząt; Kontrola transportu zwierząt    

Rozdział 7. Ubój zwierząt gospodarskich.

Ubój przemysłowy; Kwalifikacje personelu i czynności ubojowe; Rzeźnia; Ubój rytualny; Co to jest ubój rytualny; Historia prawnych regulacji uboju rytualnego w Polsce.

Rozdział 8. Zdrowie zwierząt gospodarskich     

Zwalczanie i rejestracja chorób zakaźnych zwierząt; Zasady stosowania substancji o działaniu hormonalnym, tyreostatycznym i beta-agonistycznym; Nadzór weterynaryjny      

BIBLIOGRAFIA

ANEKS

Wykaz ważniejszych regulacji prawnych

Wykaz wzorów dokumentów