Profilaktyka swoista i terapia chorób zakaźnych świń

Niniejsze opracowanie stanowi zestawienie podstawowych danych dotyczących rozwoju i dojrzewania układu immunologicznego świń, odpowiedzi przeciwzakaźnej, a także możliwości i zasad immunoprofilaktyki oraz terapii chorób zakaźnych świń. Z uwagi na nabłonkowo-kosmówkowy typ łożyska u świń odporność matczyna przekazywana jest prosiętom wyłącznie z siarą i mlekiem. Dodatkowo nabyta odporność, zarówno ogólna, jak i miejscowa, jest u noworodków słabo rozwinięta w porównaniu z odpornością u dojrzałych świń. Z tych powodów, pomimo iż prosięta rodzą się immuno-kompetentne, są de facto bezbronne immunologicznie i potrzebują biernej ochrony aż do czasu uzyskania dojrzałości ich układu odpornościowego, kiedy to będą w stanie samodzielnie rozwinąć pełnowartościową odpowiedź immunologiczną. Dlatego odpowiednie postępowanie z noworodkiem już od pierwszych godzin życia jest niezmiernie istotne dla jego przeżycia i dalszych losów w stadzie. Postępowanie to obejmuje m.in. zapewnienie prosięciu dostępu do wysokiej jakości i wystarczającej ilości siary. W prosty sposób, pozwalający na zrozumienie zjawisk zachodzących w organizmie zwierzęcia po kontakcie z antygenem (w tym po podaniu szczepionek), przybliżono Czytelnikowi zagadnienia dotyczące funkcjonowania układu immunologicznego.

Sporo uwagi poświęcono niezmiernie istotnemu zagadnieniu, jakim jest racjonalne stosowanie antybiotyków. Racjonalna antybiotykoterapia stanowi istotny problem w praktyce lekarza weterynarii, który niejednokrotnie staje przed dylematem, czy włączyć antybiotyk oraz jaki antybiotyk wybrać. Pytania te są niezwykle ważne, a właściwa odpowiedź może w dużej mierze wpłynąć na opłacalność produkcji w danym gospodarstwie, a także na ewentualne narastanie oporności patogenów na antybiotyki. Zamieszczone w książce repetytorium z antybiotyko terapii może pomóc w wyborze odpowiedniego leku. Jeden z rozdziałów poświęcono zagadnieniu stosunkowo mało znanemu, a mianowicie immunomodulacyjnym właściwościom leków z grupy antybiotyków, które z jednej strony mogą być wykorzystane w terapii, a z drugiej stanowić zagrożenie dla skuteczności immunoprofilaktyki. Na zakończenie chciałabym wyrazić szczególne podziękowania i wyrazy szacunku dla Pana Profesora Zygmunta Pejsaka, mojego wieloletniego nauczyciela oraz propagatora hyopatologii w Polsce i na świecie, na którego wiedzę i wsparcie mogłam i wciąż mogę liczyć.

SPIS TREŚCI

Rozdział 1.
Układ immunologiczny i odporność świń

1.1. Rozwój i budowa układu immunologicznego świń, ze szczególnym uwzględnieniem mechanizmów swoistych
1.2. Odporność matczyna i status immunologiczny prosięcia

Rozdział 2.
Podstawy immunoprofilaktyki swoistej

2.1. Podstawy nieswoistej i swoistej odpowiedzi immunologicznej
2.2. Profilaktyka swoista – ważny element ochrony zdrowia świń
a. Omówienie szczepionek przeciwko chorobom wywoływanym przez bakteryjne patogeny układu oddechowego
b. Omówienie wybranych szczepionek przeciwwirusowych

Rozdział 3.
Terapia chorób zakaźnych świń

3.1. Antybiotykoterapia
3.1.1. Tak mało, jak to tylko możliwe, tak dużo, jak to konieczne – racjonalne stosowanie antybiotyków
3.1.2. Skala zużycia środków przeciwdrobnoustrojowych w latach 2010-2015 w medycynie weterynaryjnej na podstawie analizy danych ze sprzedaży w 30 krajach europejskich
3.1.3. Najważniejsze wytyczne dotyczące rozważnego stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych w medycynie weterynaryjnej
3.1.4. Immunomodulacyjne właściwości antybiotyków
3.1.5. Repetytorium z antybiotykoterapii
a. Antybiotykoterapia u świń – repetytorium.
Zasady antybiotykoterapii oraz charakterystyka penicylin i cefalosporyn
b. Antybiotykoterapia u świń – repetytorium.
Charakterystyka makrolidów i linkozamidów
c. Antybiotykoterapia u świń – repetytorium.
Charakterystyka pochodnych pleuromutyliny i tetracyklin.
d. Antybiotykoterapia u świń – repetytorium.
Charakterystyka aminoglikozydów, fluorochinolonów i fenikoli
3.2. Rola niesterydowych leków przeciwzapalnych w lecznictwie świń
3.3. Możliwości stymulowania odporności nieswoistej u świń

prof. n. wet. Małgorzata Pomorska-Mól

Specjalista chorób psów i kotów. Wykładowca w Katedrze Epizootiologii i Klinice Chorób Zakaźnych Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Jest autorem i współautorem ponad 200 publikacji w czasopismach krajowych i zagranicznych dotyczących przede wszystkim zagadnień chorób transmisyjnych zwierząt, głównie babeszjozy psów. Prowadzi intensywną współpracę z zakresu diagnostyki i immunoprofilaktyki babeszjozy psów i innych chorób transmisyjnych z licznymi ośrodkami badawczymi zarówno w Polsce, jak i za granicą.