Ssaki drapieżne Europy

„Ssaki drapieżne Europy” to jedyna na polskim rynku książka wydana w formie albumu, gdzie znajdziesz opisy i zdjęcia 40 gatunków Ssaków drapieżnych zamieszkujących Europę, od półwyspu iberyjskiego po stepy dalekiego wschodu. Wojciech Sobociński w przystępny dla każdego sposób przedstawia podstawowe informacje o wyglądzie i występowaniu europejskich ssaków drapieżnych a także dane o ich zachowaniu, pokarmie, rozrodzie oraz zagrożeniach we współczesnym świecie. Dzięki licznym ilustracjom autorstwa wspaniałych fotografów – Agaty i Mateusza Matysiaków – łatwiejsze stanie się rozpoznawanie opisanych gatunków w naturze.

Od Autora

Europa jest kontynentem o najsilniej prze­kształconej przyrodzie i największych stra­tach, które zadał jej człowiek. Jednocześnie w ostatnich latach obserwujemy odwrót od głęboko destrukcyjnego podejścia do za­sobów przyrodniczych. W wielu miejscach pozwalamy naturze złapać oddech, dajemy szansę regeneracji i odzyskania równowagi.

Tam, gdzie w dalszym ciągu wykorzystu­jemy zasoby przyrodnicze, coraz częściej staramy się dostrzegać organizmy, którym nasza działalność szkodzi. Wyraźnie zauwa­żalny jest trend, by te szkody minimalizo­wać, a nawet naprawiać, jeśli jest to jeszcze możliwe.

Wśród Europejczyków następuje stopniowy odwrót od wyłącznie eksploatacyjnego podejścia do Ziemi
na rzecz zrozumienia procesów kształtujących życie na naszej planecie.

Jedną z grup zwierząt, które bezspornie stają się beneficjentami zmiany europejskie­go podejścia do przyrody, są ssaki drapieżne. Przez ostatnie kilka stuleci wykorzystywali­śmy je do własnych celów lub bez pardonu tępiliśmy wszelkimi, nierzadko okrutnymi metodami. Część gatunków doprowadziliśmy na skraj zagłady, inne zmusiliśmy do wycofania się w najbardziej niedostępne re-jony kontynentu. Na szczęście to się zmienia. Część gatunków samodzielnie powraca na obszary, z których musiały się wycofać, innym skutecznie w tym pomagamy. Badania naukowe prowadzone w Europie ułatwiają zrozumienie przyrody, ale także przyczyniają się do tworzenia programów ochrony i restytucji gatunków. Dają też bazę do coraz szerzej podejmowanych działań edukacyjnych, których efektem jest rosnące zainteresowanie światem dzikiej przyrody.

Drapieżniki, a w szczególności ssaki drapieżne, są emanacją tej dzikości. Coraz lepiej poznajemy ich życie, dzięki czemu stają się nam bliższe.

Rozwój wiedzy o zwierzętach uświadamia nam także, że otaczający świat nie jest bezduszną maszyną, lecz bardzo skomplikowanym zespołem żywych istot, których przyszłość często zależy

od nas i naszych decyzji.

Z tych względów obserwowany wzrost zainteresowania ssakami drapieżnymi jest bardzo pozytywnym zjawiskiem. Ich poznawanie budzi zrozumienie dla potrzeb otaczającej nas przyrody, a także przekłada się na codzienność tej grupy zwierząt. Bez naszej akceptacji nie byłby możliwy powrót wilka do centralnej i zachodniej Europy lub umocnienie w tych rejonach populacji wydr. Nie byłoby sukcesów w ratowaniu ry sia iberyjskiego, a w pełni naturalne odbudowywanie się i rozprzestrzenianie na nowe tereny populacji szakala złocistego zapewne odbierane byłoby jako inwazja przez nikogo niechcianego gatunku.

Na szczęście wielu Europejczyków uważa dzisiaj inaczej i cieszy się z powrotu drapieżników na dawniej zasiedlane przez nie obszary.

Coraz powszechniejsza jest też wśród nas chęć obserwacji tych zwierząt w naturze i poszerzania wiedzy o ich zwyczajach i życiu.

Z taką myślą przygotowaliśmy tę książkę. Bazując na najnowszej wiedzy i możliwie najaktualniejszych danych opisaliśmy ssaki drapieżne zamieszkujące współczesną Europę, od jej najdalszych północnych po południowe krańce. Korzystając z licznych, choć bardzo rozproszonych badań naukowych, przedstawiliśmy podstawowe informacje o wyglądzie i rozpoznawaniu europejskich ssaków drapieżnych, a także dane o ich występowaniu, zachowaniu, pokarmie, rozrodzie oraz zagrożeniach we współczesnym świecie. Mamy nadzieję, że dzięki licznym ilustracjom autorstwa wspaniałych foto-grafów łatwiejsze stanie się rozpoznawanie opisanych gatunków w naturze. Prócz kilku ogólnych rozdziałów otwierających książkę na jej końcu Czytelnik znajdzie podpowiedź, jak obserwować drapieżniki, by im nie zaszkodzić, a także kilka wskazówek dotyczących tropienia zwierząt. Świadomi, że książka nie wyczerpuje tematu, mamy nadzieję, że będzie ona zachętą do dalszego poznawania tych niezwykłych i przepięknych zwierząt.

Wojciech Sobociński

Spis treści

Od Autora

Drapieżnictwo i drapieżniki

Drapieżnik i ofiara

Konkurencja między drapieżnikami

Kto reguluje drapieżniki?

Przegląd europejskich ssaków drapieżnych

Ryś euroazjatycki

Ryś iberyjski

Żbik europejski

Kot nubijski

Kot błotny (chaus)

Manul stepowy

Lampart plamisty

Żeneta zwyczajna

Mangusta egipska

Hiena pręgowana

Wilk szary

Szakal złocisty

Jenot azjatycki

Lis rudy

Lis stepowy (korsak)

Lis polarny (piesiec)

Niedźwiedź brunatny

Niedźwiedź polarny

Kapturnik morski

Fokowąs brodaty

Lodofoka grenlandzka

Mniszka śródziemnomorska

Szarytka morska

Foka pospolita

Nerpa obrączkowana

Rosomak tundrowy

Borsuk europejski

Wydra europejska

Kuna domowa

Kuna leśna

Soból tajgowy

Tchórz zwyczajny

Tchórz stepowy

Norka europejska

Wizon amerykański

Gronostaj europejski

Łasica pospolita

Łasica syberyjska

Perewiaska marmurkowa

Szop pracz

Ludzie i drapieżniki

Obserwacje i tropienie

Tropy i ślady środkowoeuropejskich ssaków drapieżnych

Słowniczek

Literatura