Sterowanie rozwojem układu pokarmowego u nowo narodzonych ssaków

W takiej monografii nie mogło też zabraknąć informacji o nowo odkrytych czynni­kach hormonalnych, takich jak leptyna igrelina. Peptydy te regulują nie tylko pobiera­nie pokarmu i zasób zapasów energetycznych, ale też pełnią wiele istotnych funkcji w regulacji rozwoju przewodu pokarmowego u szczurów i prosiąt.

W kolejnych rozdziałach omówiono zmiany w motoryce przewodu pokarmowe­go i oddziaływania pomiędzy motoryką j elita a osiedlaniem się bakterii. Na szczegól­ną uwagę zasługują tu, prowadzone z użyciem oryginalnego modelu, badania nad adherencją bakteryjną w połączeniu z oddziaływaniem motoryki jelita. Z kolejnych roz­działów Czytelnik może dowiedzieć się, że bakterie zasiedlaj ą j elito w określonym po­rządku, tym samym stopniowo modulując rozwój układu immunologicznego i innych układów i narządów. Co ciekawe, to oddziaływanie wydaje się rzutować na całe dal­sze życie. W badaniach na szczurach, którym podawano niewielkie ilości lipopolisacharydów bakteryjnych we wczesnym okresie postnatalnym, okazało się, że po uzyska­niu wieku dorosłego szczury te trudniej zapadały na doświadczalne zapalenie jelita i trzustki, co opisano w rozdziale 9.

Do niedawna wydawało się, że o roli żelaza w organizmie wiadomo już praktycz­nie wszystko. Jednakże odkrycie hepcydyny, hormonu regulującego wchłanianie i ob­rót żelazem w organizmie, oraz kilku innych białek zaangażowanych we wchłanianie tego pierwiastka rzuca nowe światło na problem zaopatrzenia w żelazo nowo narodzo­nych ssaków. W przypadku nowo narodzonych prosiąt wiąże się to z istotną modyfika­cją w dotychczasowej profilaktyce.

Ostatnie rozdziały nawiązują do procesów dotyczących stresu oksydacyjnego i ochrony przed reaktywnymi formami tlenu. W okresie gwałtownego rozwoju orga­nizmu wzmaga się metabolizm komórkowy, postępuje różnicowanie i proliferacja ko­mórek. W tak szybko rozwijających się i metabolizujących tkankach szczególnie łatwo może dojść do rozchwiania homeostazy komórkowej i wystąpienia stresu oksydacyjne­go. Modyfikacja struktury zasad DNA przez czynniki uszkadzające może zmieniać ich właściwości kodujące lub hamować replikację i transkrypcję. Komórki jednakże są wy­posażone w wiele mechanizmów naprawczych, które sprawnie funkcjonują we wcze­snym okresie postnatalnym, a dodatkowa podaż szeregu biologicznie aktywnych sub­stancji z mlekiem matki może znacząco poprawić sytuację.

Monografia ta nie obejmuje wszystkich możliwych aspektów rozwoju układu pokar­mowego noworodka we wczesnym okresie postnatalnym, lecz koncentruje się na wy­branych aspektach, którym dotąd stosunkowo niewiele poświęcano uwagi w piśmien­nictwie. Książka jest zatem adresowana do wszystkich, którzy uzyskali już podstawo­wą wiedzę w dziedzinie fizjologii, biochemii i mikrobiologii przewodu pokarmowego, a chcieliby tę wiedzę poszerzyć o aspekt rozwojowy wczesnego okresu postnatalnego.