Vademecum środków ochrony roślin

"Vademecum środków ochrony roślin " powinno służyć przede wszystkim praktyce rolniczej, a więc: profesjonalnym użytkownikom środków ochrony roślin, dystrybutorom i doradcom rolniczym, pomagając w wyborze środków ochrony roślin i planowaniu ochrony konkretnych upraw. Będzie również przydatne szerszemu gronu ludzi profesjonalnie związanych z chemiczną ochroną roślin, nawożeniem i uprawą oraz kształcących się w tych, ważnych dla rolnictwa i środowiska, aspektach technologii produkcji rolnej.

 „Vademecum" jest opracowaniem przygotowanym przez specjalistów z Instytutu Ochrony Roślin - Państwowego Instytutu Badawczego w Poznaniu. Zamierzeniem autorów było przekazanie praktyce rolniczej kompleksowego zasobu aktualnej wiedzy na temat substancji czynnych środków ochrony roślin, które są dopuszczone do obrotu i stosowania w Polsce. Celem zespołu autorskiego było zebranie najważniejszych informacji, przydatnych dla producentów rolnych stosujących: fungicydy, herbicydy, zoocydy oraz preparaty mające bezpośredni wpływ na wzrost roślin (skracanie, desykacja).

Zawarte, w oddanej do Państwa dyspozycji książce, informacje dotyczące poszczególnych substancji czynnych opisują ich pochodzenie, charakterystykę chemiczną, mechanizm działania, zakres stosowania w zwalczaniu konkretnych gatunków agrofagów oraz optymalne warunki meteorologiczne ich stosowania. Użytkownik niniejszego opracowania szybko odnajdzie nie tylko wszystkie oparte na danej substancji czynnej preparaty handlowe z opisem ich przeznaczenia, ale również wiele dodatkowych informacji, mających istotny wpływ na skuteczność wykonywanego zabiegu i bezpieczeństwo środowiska, których brak w innych źródłach.

Dla ułatwienia Państwu korzystania z książki zawarte informacje podzielono na trzy podstawowe działy (zoocydy, fungicydy, herbicydy) oraz ujednolicono ich opisy. Uwzględniono jednak specyfikę poszczególnych środków. W dziale „Fungicydy" położono nacisk na profilaktykę i zwalczanie patogenów. W przypadku herbicydów określono możliwości następstwa roślin po zastosowanych substancjach z uwzględnieniem okresu ich połowicznego rozkładu DT50. W dziale „Zoocydy" umieszczono natomiast informacje dotyczące toksyczności substancji dla pszczoły miodnej.

Niektóre informacje na temat opisywanych substancji czynnych zawarte w części „Warto wiedzieć" oraz w części dotyczącej zagrożenia dla pszczoły miodnej, nie są bezpośrednio związane z zaleceniami ich stosowania, lecz są Podstawową wiedzę na temat stosowania każdego środka ochrony roślin stanowi zawsze informacja zawarta w etykiecie środka ochrony roślin dopuszczonego do obrotu i stosowania zezwoleniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Substancje czynne środków ochrony roślin dopuszczone do użytkowania w Polsce przeszły bardzo szczegółowe badania już w okresie rejestracji i są nadal obiektem stałych kontroli odnośnie ich oddziaływania na zdrowie ludzi i zwierząt, szybkości transformacji i zanikania w środowisku, pozostałości i wielu innych aspektów. Badania te, prowadzone w oparciu o coraz nowocześniejsze metodyki i aparaturę, przynoszą stały wzrost wiedzy, wykorzystywanej do modyfikacji zaleceń i doskonalenia strategii stosowania środków ochrony roślin. W praktyce ochrony roślin szczególnego znaczenia nabierają obecnie strategie przeciwdziałające narastaniu zjawiska uodparniania się agrofagów. Ten ważny element integrowanych programów ochrony roślin powinien być uwzględniany przy planowaniu chemicznej ochrony upraw. W najprostszym rozumieniu opiera się on na przemiennym stosowaniu grup chemicznych środków ochrony roślin z uwzględnieniem odmiennych mechanizmów działania poszczególnych substancji czynnych. W programach nowoczesnej ochrony roślin coraz częściej zaleca się również stosowanie nawozów dolistnych, regulatorów wzrostu i adiuwantów. Dobrze odżywione i zdrowe rośliny lepiej sobie radzą ze stresem, konkurencją chwastów, atakiem patogenów i szkodliwych owadów. W badaniach naukowych wielokrotnie dowiedziono synergizmu działania tych substancji w mieszaninach z wieloma insektycydami, fungicydami i herbicydami.

Współcześnie wszystkie dopuszczone do obrotu i stosowania środki ochrony roślin przechodzą procedurę rejestracyjną. Oprócz oryginalnych preparatów produkowanych przez firmę, która wprowadziła środek na rynek, dostępne i dystrybuowane są ich odpowiedniki. Do takich preparatów zalicza się głównie generyki lub preparaty z importu równoległego. Często różni je tylko nazwa handlowa, ewentualnie forma użytkowa lub procentowa zawartość substancji czynnej w jednym litrze lub kilogramie preparatu. W celach rejestracyjnych producenci wykonują bądź zlecają badania poszczególnych środków ochrony roślin. W związku z tym bardzo często zdarza się, że doświadczenia są prowadzone w różnych uprawach (np. zboża), w odmiennych dawkach, terminach, w celu ograniczania lub zwalczania różnych agrofagów w ramach poszczególnych ich grup (choroby, chwasty, szkodniki). W efekcie „identyczne" preparaty, w etykietach posiadają odmienne zalecenia, oparte na różnych badaniach. Stad powstał pomysł na „Vademecum", w którym autorzy opisują substancje czynne kompletując informacje na ich temat z różnych źródeł oraz w oparciu o własne doświadczenia autorów zdobyte w ciągu wielu lat pracy.

Szanowni Państwo,

Dziękując Państwu za zaufanie i wybór naszego opracowania życzymy pożytecznej lektury oraz wielu sukcesów we wdrażaniu wiedzy zawartej w „Vademecum" do codziennej praktyki ochrony roślin.

Zespół Autorów