Zalecenia żywieniowe dla koni i tabele wartości pokarmowej pasz

Opracowane zalecenia żywieniowe koni zawierają aktualne tabele zapotrzebowania pokarmowego oraz przykładowe dawki pokarmowe i sposób ich układania (załącznik), co może być pomocne dla studentów zainteresowanych praktycznym żywieniem różnych grup koni.

Wartości zapotrzebowania koni na poszczególne składniki pokarmowe są zaleceniami i wskazaniami żywieniowymi z punktu widzenia nauki, a nie są obowiązującą normą praw­ną oraz nie mogą stanowić podstawy do roszczeń wobec autorów opracowania.

Wyrażamy nadzieję, że niniejsze zalecenia będą służyły hodowcom, właścicielom i sympatykom koni oraz sportów jeździeckich, wykładowcom i studentom uniwersytetów, doradcom żywieniowym Ośrodków Doradztwa Rolniczego, nauczycielom i uczniom tech­ników rolniczych, a także pracownikom naukowym zajmującym się hodowlą i utrzyma­niem koni w Polsce.

Pragnąc wypełnić lukę jaka powstała w krajowym piśmiennictwie dotyczącym żywienia koni, zespół pracowników Instytutu Zootechniki - Państwowego Instytutu Badawczego i Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie oraz Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, podjął się opracowania i wydania aktualnych zaleceń.

Bazowano między innymi na materiałach omawiających zapotrzebowanie pokarmowe koni wraz z wytycz­nymi dotyczącymi ich żywienia, wydanymi przez Institut fur Tierernahrung und Futter-wirtschaft, Freising-Weihenstephan a także wykorzystano praktyczne wskazówki Mayera i Coenena (2009) odnośnie dawek pokarmowych. Posiłkowano się także danymi zawartymi w amerykańskich wytycznych (NRC 1998, 2007) oraz we wspomnianej wyżej zespołowej edycji Norm żywienia koni wydanej pod kierunkiem prof. J. Chachuło­wej w 1997 r. Z chorwackich zaleceń Śermana (2001) wykorzystano tabele zapotrzebowa­nia na aminokwas lizynę. Opisy podstawowych zasad żywienia koni, szczególnie klaczy i koni rosnących, powstały na bazie materiałów opublikowanych przez Meadowsa (2003) i Lawrencea (2009), dotyczące żywienia źrebiąt zaś - na zaleceniach doradztwa rolnicze­go (Extension Service) Uniwersytetu Stanowego w Minnesocie (Bedford 2014; Hathaway 2014). W części odnoszącej się do pasz wykorzystano informacje własne autorów, a dane o paszach zaczerpnięto z opracowania Tabele składu chemicznego i wartości pokarmo­wej pasz krajowych (2015, wyd. IV popr. i uzup.), wydanego przez Instytut Zootechniki - Państwowy Instytut Badawczy w Krakowie, w oparciu o informacje o paszach krajo­wych, pozyskiwane z instytutów badawczych i uniwersyteckich katedr żywienia zwierząt.

Spis treści

1. Składniki pasz i zapotrzebowanie pokarmowe koni

Energia; Białka i aminokwasy; Tłuszcz surowy; Związki bezazotowe wyciągowe; Ściany komórkowe pasz roślinnych; Składniki mineralne; Witaminy; Substancje witaminopodobne; Woda

2. Układanie dawek pokarmowych dla koni

Zasady doboru pasz; Obliczanie masy ciała koni; Pobranie pasz oraz udział pasz treściwych w dawkach pokarmowych; Układanie dawek pokarmowych dla koni - zasady ogólne

3. Podstawowe zasady żywienia koni

Źrebięta; Okres żywienia siarą; Okres ssania mleka klaczy; Żywienie źrebiąt od drugiego miesiąca życia; Wypas źrebiąt z matką; Odsądzanie źrebiąt; Wychów źrebiąt bez matki; Częstotliwość karmienia źrebiąt osieroconych; Żywienie źrebiąt odsadków; Żywienie źrebiąt roczniaków; Klacze;  Okres po odsądzeniu źrebięcia i niskiej ciąży; Okres wysokiej ciąży; Źrebienie i okres laktacji; Żywienie klaczy przed kryciem; Ogiery;  Konie rosnące; Konie bez wymogów produkcyjnych; Konie średnio i ciężko pracujące; Konie użytkowane wierzchowe; Konie użytkowane sportowo; Konie ujeżdżeniowe; Konie użytkowane pociągowe; Konie ras małych; Konie otłuszczone

4. Pasze dla koni

Pastwiska; Pastwisko bezkwaterowe; Pastwisko kwaterowe; Pastwisko dawkowane; Użytek zielony przemienny; Nadmierne wykorzystanie pastwiska; Wspomaganie runi nawożeniem mineralnym; Trawy preferowane przez konie w runi pastwiskowej; Siano; Słoma jara; Sianokiszonka; Kiszonka z kukurydzy; Pasze treściwe i zboża paszowe;  Ziarno owsa; Ziarno jęczmienia; Ziarno kukurydzy; Mieszanki paszowe; Produkty młynarskie;  Produkty uboczne browarów i gorzelni;  Produkty uboczne cukrowni; Nasiona lnu; Poekstrakcyjne śruty nasion oleistych (soi, rzepaku, słonecznika); Gromadzenie i przechowywanie pasz treściwych; Oleje; Marchew pastewna; Buraki pastewne; Pasze pełnodawkowe TMR w żywieniu koni; Pasze specjalne i dodatki paszowe; Lizawki solne; Bakterie kwasu mlekowego; Prebiotyki; Przeciwutleniacze; Mikroelementy i witaminy; Antybiotyki; Zioła; Detoksykanty i zbrylacze

5. Piśmiennictwo

6. Tabele i załączniki