Zalecenia żywieniowe i wartość pokarmowa pasz dla drobiu

Podręcznik jest kontynuacją Norm Żywienia Drobiu, które w latach 1957-1985 stanowiły rozdział podręcznika zatytułowanego Normy Żywienia Zwierząt Gospodarskich (PWRiL, Warszawa), a od 1991 roku ukazywały się jako oddzielne opracowanie pod tytułem Normy Żywienia Drobiu (wydanie I - 1991, wydanie II - 1993, wydanie III - 1996; Instytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt im. Jana Kielanowskiego, PAN, Jabłonna). Podane w tych podręcznikach wartości zapotrzebowania zawsze były zaleceniami żywieniowymi, a nie obowiązującą normą prawną, dlatego od 2005 roku tytuł podręcznika zmieniono na Zalecenia Żywieniowe i Wartość Pokarmowa Pasz, z podtytułem Normy Żywienia Drobiu dla zaznaczenia ciągłości wydawnictwa.

Podręcznik polecamy szczególnie pracownikom naukowym i studentom wydziałów: zootechnicznych, biologii i hodowli zwierząt, weterynaryjnych i rolniczych, nauczycielom przedmiotów zawodowych w szkołach średniego szczebla, pracownikom służb doradczych, producentom pasz i hodowcom drobiu.

Produkcja drobiu jest gałęzią produkcji zwierzęcej ulegającą ciągłym zmianom. Zmiany te są powodowane przez genetyczny postęp w hodowli drobiu (wytwarzanie nowych linii i mieszańców) i uprawie roślin (wyhodowanie nowych odmian roślin pastewnych o obniżonej zawartości tzw. czynników antyżywieniowych) oraz postęp w dziedzinie biotechnologii (produkowanie ulepszonych dodatków paszowych umożliwiających poszerzenie i lepsze wykorzystanie bazy paszowej). Zmieniają się także regulacje prawne i preferencje konsumentów, których część świadomie wybiera produkty pochodzące z chowu ekologicznego lub wzbogacone w składniki o działaniu funkcjonalnym (n.p. kwasy tłuszczowe omega-3, jod, selen). Spowodowało to konieczność wprowadzenia w niniejszym podręczniku wielu zmian i uzupełnień w porównaniu z poprzednim IV wydaniem podręcznika Zalecenia Żywieniowe i Wartość Pokarmowa Pasz. Normy Żywienia Drobiu (2005).

Zalecenia podawane w niniejszym opracowaniu obejmują obecnie znane zapotrzebowanie ptaków na składniki pokarmowe powiększone o pewien naddatek, tzw. margines bezpieczeństwa. Jego uwzględnienie jest konieczne ze względu na zmienną wartość surowców paszowych, potrzebę upraszczania praktycznego żywienia dużych stad ptaków oraz nie zawsze optymalne warunki środowiska w pomieszczeniach dla drobiu. Duże różnice między rzeczywistym zapotrzebowaniem a poziomem zalecanym w normach dotyczą witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D₃ i E), które mogą rozkładać się podczas przechowywania paszy. Na przykład rzeczywiste zapotrzebowanie na witaminę A u kurcząt określono na 1500 j.m./kg paszy, a zaleca się podawanie 8-11 tyś. j.m. tej witaminy/kg mieszanki.

W zaleceniach żywienia ptaków określa się zawartość poszczególnych składników w 1 kg powietrznie suchej mieszanki zawierającej 12% wody (czyli 880 g suchej masy w l kg), wyrażoną: w jednostkach wagowych, udziałem procentowym albo w jednostkach międzynarodowych (j-^m-)-Wartości podane w tabelach zapotrzebowania należy traktować jako średnie; dopuszcza się odchylenie od średniej ± 5%.

W tabelach składu pasz (Tabele 71-74) podano zawartość składników przeliczoną także na umowną zawartość suchej masy w l kg paszy.

Jeżeli zawartość suchej masy w materiałach paszowych przeznaczonych do skarmiania odbiega znacznie od wartości podanej w Tabeli 71 zawartość składników pokarmowych należy odpowiednio przeliczyć (patrz rozdział 14.1).

W niniejszym podręczniku podano jedynie najważniejsze wskazówki potrzebne do korzystania z tabel i układania receptur mieszanek paszowych, szczegółowe informacje dotyczące żywienia drobiu oraz wyboru pasz o określonym składzie i jakości można znaleźć w podręcznikach żywienia drobiu i paszoznawstwa.

Podane w niniejszym podręczniku wartości zapotrzebowania na poszczególne składniki pokarmowe są jedynie zaleceniami żywieniowymi, a nie obowiązującą normą prawną i nie mogą stanowić podstawy do roszczeń hodowców w stosunku do producentów pasz. Podstawą prawną do ewentualnych roszczeń może być jedynie niezgodność zawartości składników w mieszance paszowej z zawartością zadeklarowaną przez producenta lub z rozporządzeniami Wspólnoty Europejskiej zawartymi w Ustawie o Bezpieczeństwie Żywności i Żywienia z 25 sierpnia 2006 (Dz. U. z 2017 r. póz. 149).

Spis treści

Zapotrzebowanie na energię i składniki pokarmowe

Energia; Białko i aminokwasy; Tłuszcz; Składniki mineralne; Witaminy; Ksantofile; Włókno; Woda

Dodatki paszowe

Zalecenia żywienia kur

Zalecenia żywienia kur nieśnych (jaja konsumpcyjne)

Zalecenia żywienia kurcząt

Zalecenia żywienia kur nieśnych

Zalecenia żywienia kur mięsnych

Zalecenia żywienia kurcząt mięsnych stad reprodukcyjnych

Zalecenia żywienia kur mięsnych stad reprodukcyjnych

Zalecenia żywienia kurcząt brojlerów

Zalecenia żywienia indyków

Zalecenia żywienia gęsi

Zalecenia żywienia kaczek

Zalecenia żywienia strusi i emu

Zalecenia żywienia perlić

Zalecenia żywienia przepiórek japońskich

Zalecenia żywienia gołębi domowych

Zalecenia żywienia bażantów

Zalecenia żywienia kuropatw

Zawartość składników pokarmowych w materiałach paszowych stosowanych w żywieniu drobiu

Uwagi wstępne

Zawartość składników pokarmowych i energii

Zawartość składników mineralnych

Zawartość witamin

Zawartość aminokwasów niezbędnych

Ograniczenie udziału niektórych surowców paszowych w mieszankach dla drobiu